ӘДІЛЕТ ОРГАНДАРЫ САЛАСЫНДАҒЫ ЖАҢАЛЫҚТАР ТҮСІНДІРІЛДІ
Шымкент қаласының ақпараттық коммуникациялар қызметі алаңында Шымкент қаласы Әділет департаменті басшысының орынбасары Исабекова Айнұр Ақжігітқызы Әділет органдарындағы цифрлық жүйеге өткен қызметтер мен жаңашылдықтар туралы ақпараттармен бөлісті.
Оның айтуынша, 2023 жылдың 29 мамырынан бастап адвокаттық, нотариаттық және жеке сот орындаушысының қызметімен айналысуға үміткерлерді аттестаттаудан өткізу автоматтандырылған түрде жүзеге асыру туралы Ережесі бекітілді.
Осы Пилоттық жобаны іске асыру аясында Астана, Шымкент қалаларында және Түркістан облысында нотариустар, адвокаттар және Жеке сот орындаушысының қызметімен айналысуға үміткерлерді автоматтандырылған режимде аттестаттаудан өткізу жобасы іске қосылды. Егер бұрын аттестаттау жергілікті Әділет департаменттерінде аттестаттау және әңгімелелесу түрінде өткізілсе, осы жоба шеңберінде екі кезең де тестілеу орталығында өткізіледі. Бұл жобаның тиімділігі адами факторды жояды, мемлекеттік қызмет көрсету мерзімдерін қысқартады және кандидаттарға ыңғайлы уақытта аттестаттаудан өтуге мүмкіндік береді. Адвокаттық, нотариаттық және жеке сот орындаушысының қызметімен айналысу үшін автоматтандырылған режимде аттестаттаудан өтуге Шымкент қаласының аумағынан жалпы 48 үміткер қатысты. Оның ішінде нотариаттық қызметпен айналысуға 22 үміткер қатысып, оның 9 өтті, адвокаттық қызметпен айналысуға 26 үміткер өтініш берсе, оның тек 2-і ғана аттестаттаудан өтті, ал, жеке сот орындаушылар қызметіне 5 үміткер қатысып, 3 үміткер онлайн сынақтан өтті. Бұдан басқа, 2023 жылғы 11 сәуірде Қазақстан Республикасы Әділет министрлігінің «Цифрлық нотариат» пилоттық жобасын іске қосу туралы бірлескен бұйрығы бекітіліп, Республика аумағында сенімхаттарды онлайн куәландыру жұмысы іске қосылды. Осы бағытта мүлікке билік етуге байланысты сенімхаттарды қоспағанда, барлық сенімхаттарды цифрлық түрде куәландыруға болады.
Сенімхаттарды онлайн куәландыру бойынша Шымкент қаласында 33 нотариус Пилоттық жобаға қосылған. Бүгінде осы нотариустармен пилоттық жоба аясында 284 сенімхат куәландырылған. Аталған Пилоттық жобаның тиімділігі, ол Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында сенімхаттарды қашықтан жүргізуге мүмкіндік береді.
Цифрлық сенімхатты алу үшін мынадай қадамдарды орындау қажет:
Egov Mobile қосымшасына кіру => өтінішті толтырып, оған ЭЦҚ арқылы қол қою => мәліметтерді растау үшін қосымшадан нотариусқа бейнебайланыс арқылы қоңырау шалу => белгіленген тариф бойынша нотариус қызметін төлеу => «Цифрлық құжаттар» бөлімінде цифрлық сенімхатты алу. Азаматтық хал актілерін тіркеу функциялары «Азаматтарға арналған үкімет» Мемлекеттік корпорациясының» басқаруына берілді. Сонымен қатар, Қазақстан Республикасының «Неке (ерлі-зайыптылық) және отбасы туралы» Кодексіне 2022 жылғы 14 шілдеде бірқатар өзгерістер енгізілді. Өзгерістердің ең маңыздысы, 2023 жылдың 1 шілдесінен бастап АХАТ функциялары жергілікті атқарушы органдардан «Азаматтарға арналған үкімет» Мемлекеттік корпорациясының» басқаруына берілді. Аталған Кодекске сәйкес, енді азаматтық хал актілерін мемлекеттік тіркеу жөніндегі қызметтерді мемлекеттік корпорация көрсетеді. Бұдан басқа осы уақытқа дейін, Департаментке әділет органдарының бұрын берілген функциялары бойынша азаматтардың өтініштері келіп түсетінін атап өткен жөн, мысалы: жылжымайтын мүлікке құқықтарды тіркеу және коммерциялық ұйымдар болып табылатын заңды тұлғаларды тіркеу, бұл функцияларды «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясымен 2018, 2019 жылдардан бері жүзеге асырады. Әділет органдарының құзіретіне аталған функцияларды бақылау және әдістемелік көмек көрсету кіреді.