ТӘЖІКСТАНДЫҚ МАМАНДАР ШЫМКЕНТКЕ ТАБАН ТІРЕДІ

Медицина саласындағы халықаралық ынтымақтастық — бұл денсаулық сақтау жүйесінің маңызды бөлігі. Халықаралық деңгейде денсаулық сақтау саласындағы серіктестіктердің дамуы тек ғылыми зерттеулер мен технологиялық жетістіктермен ғана емес, сонымен қатар індеттерге қарсы бірлескен күрес, дәрі-дәрмек өндіру, кадрларды даярлау және медициналық қызмет көрсетудің сапасын арттыру мәселелерін де қамтиды. Медицина саласындағы халықаралық ынтымақтастық — бұл адамзаттың денсаулығын жақсартуға бағытталған жаһандық әрекет. Қазіргі таңда әлем халқы жаһандану процесінің әсерінен бір-бірімен тығыз байланыста өмір сүруде, ал бұл өз кезегінде денсаулық сақтау саласындағы мәселелерді де бірлесіп шешуді талап етеді. Халықаралық ынтымақтастықтың маңызы, әсіресе, COVID-19 пандемиясы кезінде айқын көрінді. Пандемия бүкіл әлемге денсаулық сақтау саласындағы бірлескен іс-шаралардың қажеттігін, әрбір елдің қауіпсіздігі мен тұрақтылығы бүкіл әлемнің қауіпсіздігіне әсер ететінін көрсетті.

Халықаралық ұйымдар мен әртүрлі мемлекеттердің бірлескен жұмысы арқасында медициналық көмекке қолжетімділік, дәрі-дәрмек өндіру, ғылыми зерттеулер жүргізу және халық денсаулығын сақтау салаларында үлкен жетістіктерге қол жеткізілді. Әлемдегі дамыған елдер дамушы елдерге денсаулық сақтау жүйесін жетілдіру, дәрігерлерді даярлау, медициналық құралдармен қамтамасыз ету тұрғысынан үлкен көмек көрсетіп келеді. Бұл ынтымақтастық жаһандық денсаулық сақтау жүйесінің сапасын арттыруға және халыққа көрсетілетін медициналық қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз етуге бағытталған. Медицина саласындағы халықаралық ынтымақтастық бірнеше негізгі бағыттарды қамтиды. Инфекциялық аурулар мен індеттерге қарсы күрес — медицина саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың маңызды бағыттарының бірі. COVID-19, Эбола, Зика вирустары сияқты індеттер тек бір елдің емес, бүкіл әлемнің мәселесіне айналды. Мұндай індеттермен күресу үшін халықаралық ұйымдар мемлекеттер арасында ақпарат алмасуды, вакцина мен дәрі-дәрмек әзірлеуді үйлестіреді, қажетті көмек көрсетеді. COVID-19 пандемиясы кезінде көптеген елдер арасында вакцина әзірлеу, оны тарату және медициналық көмек көрсету бойынша кең ауқымды ынтымақтастық жүзеге асырылды. Вакциналарды бірлесіп жасау және тарату бойынша «COVAX» бағдарламасы бұл ынтымақтастықтың жарқын мысалы болып табылады. Бағдарлама арқылы вакциналарға қолжетімділігі төмен елдерге де қажетті вакцина жеткізілді, бұл әлем халқының өмірін сақтап қалуға үлкен үлес қосты. Медицина саласындағы ғылыми зерттеулер мен инновацияларды дамыту үшін халықаралық ынтымақтастықтың рөлі зор. Жаңа дәрі-дәрмектерді, вакциналарды және медициналық технологияларды әзірлеу бойынша халықаралық зерттеушілердің бірлескен жұмысы бұл процесті жеделдетеді және оның сапасын арттырады. Мысалы, қатерлі ісікке қарсы емдеу әдістерін жетілдіру бойынша халықаралық жобаларға көптеген елдердің ғалымдары қатысып, өзара тәжірибе алмасып жатыр. Ғылыми зерттеулерді дамыту үшін халықаралық гранттар, зерттеу бағдарламалары және медициналық конференциялар маңызды рөл атқарады. Мұндай ынтымақтастық арқылы ғалымдар өз білімдерін бөлісіп, әлемнің түкпір-түкпіріндегі өзекті медициналық мәселелерді бірлесіп шешу жолдарын іздестіреді. Бұл жаңа технологияларды әзірлеуге, ауруларды емдеудің тиімді әдістерін табуға, және медицина саласындағы жетістіктерді барша адамзат игілігіне қолдануға мүмкіндік береді. Дәрі-дәрмек пен вакцина өндіру саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың маңызы ерекше. Көптеген елдер дәрі-дәрмек пен вакциналарға қол жеткізу үшін бір-біріне көмек көрсетеді, қажетті ресурстармен қамтамасыз етеді. Вакцинация және дәрі-дәрмекке қолжетімділік денсаулық сақтау саласындағы жаһандық мәселелердің бірі болып табылады. Халықаралық серіктестіктер мен фармацевтикалық компаниялардың бірлескен жұмысы осы мәселені шешуге бағытталған. ДДСҰ және басқа да халықаралық ұйымдар дәрі-дәрмек өндіру мен оның қолжетімділігін арттыру бойынша жұмыстар жүргізуде. Сонымен қатар, көптеген фармацевтикалық компаниялар түрлі елдерде дәрі-дәрмек пен вакцинаны бірлесіп зерттеу, өндіру және тарату бойынша бірлескен жобалар жүзеге асырып келеді. Бұл, әсіресе, дамушы елдер үшін үлкен көмек болып табылады, себебі олар өз бетімен жаңа дәрі-дәрмек әзірлеп, өндіруге мүмкіндіктері шектеулі. Халықаралық ынтымақтастық медициналық кадрларды даярлау және олардың біліктілігін арттыру бағытында да маңызды рөл атқарады. Көптеген елдер өз дәрігерлерін шетелде оқытуға, тәжірибе алмасуға мүмкіндік береді. Бұл олардың кәсіби деңгейін көтеруге, әлемдегі үздік тәжірибелермен танысуға мүмкіндік береді. Мысалы, халықаралық ұйымдар мен білім беру бағдарламалары арқылы көптеген дәрігерлер шетелде тағылымдамадан өтіп, әлемнің үздік клиникаларында тәжірибе жинақтайды. Бұл тәжірибе олардың кәсіби деңгейін арттырып қана қоймай, өз елдерінде медицина саласының дамуына да үлес қосады. Сонымен қатар, шетелдік мамандардың Қазақстанға келіп, жергілікті дәрігерлермен бірлесіп жұмыс істеуі және шеберлік сабақтарын өткізуі де маңызды. Дүниежүзіндегі табиғи апаттар, соғыс, экономикалық қиындықтар салдарынан денсаулық сақтау жүйесі әлсіреген аймақтарда гуманитарлық көмек көрсету де халықаралық ынтымақтастықтың маңызды бөлігі болып табылады. Халықаралық ұйымдар мен елдер зардап шеккен аймақтарға дәрі-дәрмек, медициналық құралдар, дәрігерлер жіберіп, халыққа қажетті медициналық көмек көрсетеді. Бұл шаралар адамдардың өмірін сақтап қалуға және олардың денсаулығын қалпына келтіруге бағытталған. Медицина саласындағы халықаралық ынтымақтастықты жүзеге асыруда халықаралық ұйымдардың рөлі өте маңызды. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДСҰ) — бұл денсаулық сақтау саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың басты үйлестірушісі. ДДСҰ әлем елдері арасында денсаулық сақтау саласындағы саясатты үйлестіру, стандарттар мен ережелерді бекіту, ғылыми зерттеулерді қолдау сияқты маңызды міндеттер атқарады. Сонымен қатар, ЮНИСЕФ, Қызыл Крест, Дүниежүзілік банк сияқты халықаралық ұйымдар да денсаулық сақтау саласындағы ынтымақтастықты дамытуға үлес қосуда. Бұл ұйымдар денсаулық сақтау жүйесін жетілдіру, вакциналар мен дәрі-дәрмекке қолжетімділікті арттыру, медициналық көмек көрсету сияқты түрлі жобаларды жүзеге асырып, халықтың денсаулығын жақсартуға бағытталған. Медицина саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың болашағы зор. Әлемде жаңа аурулардың пайда болуы, халық санының өсуі, климаттық өзгерістер, қартайған халық санының артуы сияқты мәселелер денсаулық сақтау жүйесінің жаңа сын-қатерлеріне алып келуде. Бұл сын-қатерлерді еңсеру үшін әлем елдері арасында тығыз ынтымақтастық қажет. Халықаралық ынтымақтастық арқылы жаңа дәрі-дәрмектер мен вакциналарды әзірлеу, ғылыми зерттеулерді дамыту, медициналық қызметтердің сапасын арттыру, денсаулық сақтау саласында инновацияларды енгізу жұмыстарын жалғастыру қажет. Бұл әлем халқының денсаулығын жақсартуға, аурулардың алдын алуға және медициналық қызметтердің қолжетімділігін қамтамасыз етуге бағытталған. Сонымен қатар, халықаралық ынтымақтастық цифрлық технологияларды енгізу және қолдану арқылы да жаңа деңгейге көтеріледі деп күтілуде. Телемедицина, үлкен деректер, жасанды интеллект сияқты жаңа технологиялар арқылы медициналық қызметтерді жақсарту және қолжетімді ету мүмкіндігі артуда. Бұл медициналық қызметтерді тиімді әрі қолжетімді етіп, халықтың денсаулығын сақтауға жаңа мүмкіндіктер ашады. Медицина саласындағы халықаралық ынтымақтастық — бұл әлем халқының денсаулығын жақсартуға бағытталған маңызды бастама. Бұл ынтымақтастық індеттерге қарсы күресу, ғылыми зерттеулер жүргізу, дәрі-дәрмек өндіру, медициналық кадрларды даярлау және гуманитарлық көмек көрсету сияқты түрлі бағыттарды қамтиды. Халықаралық ұйымдардың үйлестіруімен және мемлекеттердің бірлескен күш-жігерімен денсаулық сақтау саласындағы көптеген мәселелерді шешу мүмкін болды. Медицина саласындағы халықаралық ынтымақтастықтың болашағы үлкен, және оның нәтижелері бүкіл әлем халқының игілігіне бағытталған. Сондықтан әлем елдері денсаулық сақтау саласындағы ынтымақтастықты одан әрі нығайтып, медициналық қызметтердің сапасын арттыру, жаңа аурулардың алдын алу және халықтың өмір сүру сапасын жақсарту мақсатында бірігіп жұмыс істеуі қажет. Осы орайда, тәжікстандық мамандар Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы өкілдерімен бірге Шымкент қаласындағы медицина ұйымдары мен  мектептердегі егу қабинеттерінің жұмыстарымен танысып, адам папилома вирусына қарсы вакцинацияны енгізу бойынша тәжірибе жинақтады.  «Бірінші кезекте сіздердің жылы қабылдағандарыңыз үшін алғыс айтқым келеді. Иммундау күнтізбесінде жаңа вакциналарды қолдану халық арасында көптеген сұрақтар туғызады.Біз мұнда әріптестеріміздің тәжірибесін қабылдау және осы вакцинацияны елімізде енгізу үшін келдік. Тәжікстан Республикасында 2025 жылдан бастап адам папилома вирусына қарсы вакцина қолға алынады. Біз қазір дайындық үстіндеміз”-дейді Тәжікстандағы иммунопрофилактика орталығының бас директоры Файзали Барот. Қаламызда адам папиллома вирусына (АПВ) қарсы вакцинациялау жалғасуда. Жоспарланған екпе алуы тиіс жасөспірім қыздардың   50%  астамы вакцинамен қамтылды. Бұл көрсеткіш республика бойынша  алдыңғы қатарда. Вакцина алғандардың қатырында жағымсыз жағдайлар тіркелмеген. Тәжірибе алмасу жұмыстары Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы  мен Денсаулық сақтау министрлігі, Денсаулық сақтау басқармасы өкілдерінің ұйымдастыруымен өтуде. Халықаралық деңгейдегі бұл іс шара 8-қарашаға дейін жалғасады.

Айта кетейік, соңғы жылдары Шымкент қаласының денсаулық сақтау саласы үлкен өзгерістерді бастан кешіріп, айтарлықтай дамыды. Қалада жаңа ауруханалар мен емханалар салынып, медициналық қызметтердің сапасы артты, ал медицина қызметкерлерінің біліктілігін арттыру үшін түрлі шаралар қолға алынды. Шымкент қаласында медициналық инфрақұрылымды дамытуға ерекше көңіл бөлініп жатыр. Қалада бірнеше жаңа заманауи ауруханалар мен емханалар салынды, ал ескілері жаңғыртылып, күрделі жөндеуден өтті. Осылайша, Шымкент тұрғындары сапалы медициналық көмекке қол жеткізу мүмкіндігіне ие болды. Қаланың ең ірі ауруханаларының бірі болып табылатын Орталық қалалық аурухана мен балаларға арналған көпсалалы аурухана заманауи медициналық жабдықтармен қамтамасыз етіліп, науқастарға жоғары сапалы медициналық қызмет көрсету деңгейін арттырды. Бұл денсаулық сақтау саласындағы өңірлік медициналық қызметтерге деген сұранысты қанағаттандыруға және сапалы көмек көрсетуге мүмкіндік береді. Шымкент қаласының денсаулық сақтау жүйесінде маңызды мәселенің бірі — медициналық қызметтердің барлық тұрғындарға қолжетімді болуы. Осыған байланысты мемлекеттік және жекеменшік медициналық мекемелер арасында серіктестік орнату арқылы медициналық көмек көрсету сапасы мен қолжетімділігі жақсартылып келеді. Қалалық емханалар мен ауруханалар жаңа заманауи медициналық жабдықтармен қамтамасыз етіліп, цифрлық медициналық қызметтерді енгізу арқылы кезек мәселесі азайтылды. Қазіргі таңда тұрғындар үйден шықпай-ақ дәрігерге жазылу немесе емдеу нәтижелерін тексеру сияқты қызметтерді онлайн түрде алу мүмкіндігіне ие. Цифрландыру Шымкент қаласының медицина саласында айтарлықтай маңызды рөл атқаруда. Электрондық денсаулық сақтау карталары, дәрігерлер мен науқастар арасындағы онлайн байланыс жүйелері, телемедицина қызметтері қала тұрғындары үшін медициналық көмекке қол жеткізуді жеңілдетті. Шымкент қаласында медициналық кадрларды даярлау және олардың біліктілігін арттыру мәселесіне ерекше назар аударылуда. Медициналық қызметкерлерді халықаралық деңгейде даярлау, оларды кәсіби оқыту бағдарламаларына қатыстыру, шеберлік сабақтарын ұйымдастыру арқылы дәрігерлердің кәсіби деңгейі жоғарылай түсуде. Қаладағы медициналық университеттер мен колледждер жергілікті кадрларды даярлап, олардың мамандыққа деген қызығушылығын арттыруға, сапалы білім алуға мүмкіндік беріп отыр. Сонымен қатар, тәжірибелі шетелдік дәрігерлерді шақыру арқылы жергілікті дәрігерлердің біліктілігін арттыру да қолға алынған. Шымкент қаласында медициналық технологияларды енгізу жұмыстары белсенді түрде жүзеге асырылуда. Қазіргі таңда көптеген емдеу мекемелері заманауи диагностика құралдарымен, ультрадыбыстық зерттеу жабдықтарымен, лазерлік терапия құралдарымен жабдықталған. Бұл науқастарға нақты диагноз қоюға және тиісті емдеу әдісін белгілеуге көмектеседі. Сонымен қатар, Шымкентте медициналық зерттеулер мен инновацияларды дамытуға да көңіл бөлінуде. Медициналық ғылыми-зерттеу орталықтары қала тұрғындарының денсаулығын жақсарту мақсатында түрлі зерттеулер жүргізіп, жаңа әдістер мен дәрілерді сынақтан өткізуде. Бұл орталықтар медициналық қызмет көрсету сапасын арттырып, ғылыми негізделген емдеу тәсілдерін қолдануды қамтамасыз етеді. Шымкент қаласының денсаулық сақтау саласындағы маңызды бағыттардың бірі — халық арасында алдын алу шараларын өткізу және денсаулықты сақтау мәдениетін қалыптастыру. Қала әкімдігі мен денсаулық сақтау басқармасы түрлі скринингтік тексерулер, вакцинация науқандары, және халықты ақпараттандыру шараларын ұйымдастырып тұрады. Мұндай шаралар ауруларды ерте кезеңде анықтап, олардың асқынуына жол бермеуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, салауатты өмір салтын насихаттау жұмыстары да жүргізілуде. Тұрғындар арасында дұрыс тамақтану, спортпен шұғылдану, зиянды әдеттерден арылу сияқты салауатты өмір сүрудің негізгі қағидалары түсіндіріліп, олардың өмір сапасын арттыру мақсатында түрлі семинарлар мен тренингтер ұйымдастырылып жатыр. Шымкент қаласының медицина саласында мемлекеттік және жеке секторлар арасындағы серіктестік үлкен рөл атқарады. Жеке клиникалар мен мемлекеттік ауруханалар арасында медициналық қызмет көрсету саласында өзара ынтымақтастық орнату арқылы қала тұрғындарына жоғары сапалы медициналық қызмет көрсету деңгейі артты. Жеке сектор мемлекеттік ауруханаларға жаңа технологиялар мен тәжірибе енгізуге, олардың жабдықталуын жақсартуға көмектеседі. Сонымен қатар, мемлекеттік және жеке клиникалар арасында бәсекелестік денсаулық сақтау саласындағы қызметтердің сапасын арттыруға ықпал етеді. Шымкент медицинасы қазіргі уақытта айтарлықтай дамып, халықтың медициналық көмекке қолжетімділігін арттыру, сапалы қызмет көрсету және заманауи технологияларды енгізу бағытында үлкен қадамдар жасауда. Медициналық инфрақұрылымды дамыту, дәрігерлердің біліктілігін арттыру, цифрландыру және жаңа технологияларды енгізу шаралары арқылы Шымкент қаласы денсаулық сақтау саласында өңірдегі жетекші орталықтардың біріне айналуда. Қаланың денсаулық сақтау жүйесіндегі жетістіктер — бұл мемлекеттік, жеке сектор және қоғамның бірлескен жұмысының нәтижесі. Алдағы уақытта да медицина саласындағы инновациялар мен серіктестік қатынастар арқылы Шымкент медицинасы одан әрі дамып, қала тұрғындарының денсаулығын жақсарту жолында жаңа белестерге жетеді деп сенеміз.