ҰСТАЗДАР МАҢЫЗДЫ ТАҚЫРЫП БОЙЫНША БАС ҚОСТЫ
Тәуелсіз Қазақстан тарихындағы ең маңызды құжаттардың бірі – Конституция. Ол елдің құқықтық, саяси және әлеуметтік негізін айқындайтын басты заң. 2025 жылы Қазақстан Республикасы Конституциясының 30 жылдық мерейтойы кең көлемде атап өтіліп жатыр. Осы ауқымды шаралардың бір бөлігі ретінде Түркістан қаласы білім бөліміне қарасты Хамза атындағы №2 жалпы білім беретін мектебінде ұстаздар арасында дөңгелек үстел ұйымдастырылды. Бұл жиын 28 тамыз күні өтіп, Конституцияның мән-маңызына арналған ұлттық іс-шаралар жоспары аясында жүзеге асты.
Дөңгелек үстелдің басты мақсаты – мұғалімдерге Конституция туралы терең мағлұмат беру, оның қоғамдағы рөлін түсіндіру, құқықтық мәдениетті арттыру және ұстаздардың азаматтық-патриоттық ұстанымын күшейту. Сонымен қатар, жиын құқықтық мемлекет құрудағы ұстаздардың орны мен жауапкершілігін талқылауға арналды. Мұндай басқосулар тек білім беру саласының өкілдеріне ғана емес, тұтас қоғам үшін аса маңызды. Себебі құқықтық мәдениеті жоғары ұстаз – құқықтық санасы мықты жас ұрпақты тәрбиелеудің кепілі. Шара барысында ұстаздар Конституцияның негізгі баптары мен қағидаларын талқылады. Әсіресе, білім беру саласына қатысты баптар кеңінен қарастырылды. Қазақстанның басты заңында әрбір азаматтың білім алуға құқығы айқын көрсетілген. Бұл ұстаздар қауымының міндетін арттырып қана қоймай, олардың мәртебесін де айқындай түседі. Дөңгелек үстел барысында педагогтар өз құқықтары мен міндеттері туралы пікір алмасты. Мұғалімдер кәсіби қызметін жүзеге асыруда заң нормаларына сүйенудің маңыздылығына тоқталды. Әңгіме барысында Конституцияның білім беру саласындағы орны ерекше екендігі атап өтілді. Мемлекет білім саласын дамытуды өзінің стратегиялық басымдықтарының бірі ретінде қарастырады. Бұл – демократиялық қоғамның қалыптасуына негіз болатын факторлардың бірі. Ұстаздар құқықтық мемлекеттің басты тірегі саналатын заңға сүйене отырып, жас ұрпаққа білім берумен қатар, олардың құқықтық сауатын арттыруға да ықпал етуі тиіс. Сондықтан құқықтық тәрбие – бүгінгі мектептегі оқу-тәрбие жұмысының ажырамас бөлігі.
Жиында ұстаздар тәрбие жұмысында құқықтық сауаттылықты арттырудың жаңа тәсілдерін ортаға салды. Мектеп қабырғасында өтетін түрлі іс-шаралардың мазмұнын Конституция нормаларымен байланыстыру, құқықтық тақырыптағы факультативтер ұйымдастыру, оқушылардың өз құқықтары мен міндеттерін дұрыс түсінуіне жағдай жасау – мұның бәрі жас ұрпақтың заңға деген құрметін арттыратын нақты қадамдар ретінде талқыланды. Сонымен қатар, педагог мәртебесі Конституция нормалары аясында қаралды. Соңғы жылдары «Педагог мәртебесі туралы» заң қабылданып, мұғалімдердің қоғамдағы орны мен рөлі заң жүзінде айқындалғаны белгілі. Бұл құжат Конституция қағидаларына негізделіп, ұстаздардың әлеуметтік жағдайын жақсартуға, олардың құқықтарын қорғауға бағытталған. Дөңгелек үстелде мұғалімдер осы заңның білім беру ісіне қосқан үлесі мен практикалық әсерін талқылап, өз тәжірибелерімен бөлісті. Айта кету керек, Конституцияның 30 жылдығын атап өту – тек мерейтойлық шара емес. Ол – қоғамдағы құқықтық мәдениетті арттыруға, азаматтардың заңға деген сенімін нығайтуға бағытталған үлкен идеологиялық қадам. Әсіресе, ұстаздар қауымы үшін мұндай іс-шаралар кәсіби дамудың, өз құқықтары мен міндеттерін нақты түсінудің, азаматтық жауапкершілікті сезінудің таптырмас мүмкіндігі болып табылады.
Дөңгелек үстел мұғалімдер үшін тәжірибе алмасу алаңы болды. Әр педагог өз пікірін ортаға салып, Конституция нормаларын күнделікті оқу-тәрбие үдерісіне қалай тиімді енгізуге болатыны жөнінде ой бөлісті. Бұл пікірталастар ұстаздардың құқықтық сауаттылығын арттырып қана қоймай, олардың азаматтық ұстанымын да нығайтты. Жалпы алғанда, Хамза атындағы №2 мектепте өткен бұл шара білім беру саласында құқықтық мәдениетті қалыптастырудың нақты қадамы болды. Конституцияның 30 жылдығына арналған іс-шаралардың басты мәні – заңды құрметтеу дәстүрін қалыптастыру, азаматтық жауапкершілікті күшейту және жастарды құқықтық мемлекет құруға үлес қосатын тұлға ретінде тәрбиелеу. Қорытындылай келе, Конституция – әрбір азаматтың құқығы мен бостандығын қорғайтын, қоғамдағы тұрақтылықты қамтамасыз ететін басты құжат. Оны құрметтеу және күнделікті өмірде қолдану – баршамыздың міндетіміз. Ал ұстаздар үшін бұл міндет екі есе маңызды. Өйткені олар жас ұрпаққа құқықтық мәдениетті үйрететін әрі өздері үлгі болатын тұлғалар. Түркістан қаласында өткен дөңгелек үстел осы міндетті жүзеге асыруға бағытталған жарқын шара ретінде есте қалды.
