ЗАҢСЫЗ ҚҰРЫЛЫС ЖАУАПКЕРШІЛІККЕ ӘКЕП СОҒАДЫ

Шымкент қаласында заңсыз құрылысқа қатысты анықталған соңғы жағдай «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасының іс жүзіндегі көрінісін айқын көрсетті. Тұрғындардың әлеуметтік желі арқылы көтерген мәселесіне жедел назар аударып, әкімдік тарапынан нақты әрекет жасалуы – билік пен қоғам арасындағы өзара сенімнің артуына жол ашатын маңызды тәжірибе.
Тарқатсақ, қалалық орта сапасы және бақылау басқармасының мамандары Ж.Адырбеков көшесі тұрғындарының жылу құбырына қатысты шағымы бойынша тексеру жүргізіп, Еңбекші ауданындағы Ж.Алдияров көшесінде заңсыз құрылыс фактісін анықтады. Азамат өз жер телімінің шекарасымен өтетін жылу құбырының шамамен 100 метрін ешқандай рұқсат құжатынсыз, техникалық және авторлық қадағалаусыз, тиісті органдарға хабарлама жібермей, жер астымен өткізіп жатқан. Мұндай жағдайлар тек техникалық талаптардың бұзылуы емес, қала инфрақұрылымының қауіпсіздігіне және тұрғындардың өмір сүру сапасына тікелей қауіп төндіреді. Сондықтан жауапты органдардың жедел әрекет етуі қоғам мүддесін қорғауға бағытталған заң үстемдігінің нақты көрінісі болып табылады. Тексеру нәтижесінде құрылыс иесіне жалпы көлемі 511 мың теңге айыппұл салынып, заңсыз жұмыс тоқтатылып, құбырды бастапқы қалпына келтіру жөнінде нұсқама берілді. Бұл оқиға «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» қағидатының мәнін терең түсінуге мүмкіндік береді. Мемлекеттік органдардың басты мақсаты – азаматтардың даусын есту, олардың қауіпсіздігі мен құқықтарын қорғау. Әлеуметтік желілерде жазылған шағымның назардан тыс қалмай, нақты тексеру жүргізілуі – халық пен билік арасындағы ашық коммуникацияның бар екенін дәлелдейді. Бұл – қоғамның өз мәселесіне бейжай қарамай, азаматтық жауапкершілік танытқанының және биліктің оған дер кезінде жауап қатқанының мысалы.
Қалалық орта сапасы және бақылау басқармасының ескертуі де маңызды мәнге ие. Құрылыс жүргізу кезінде заң талаптарын сақтамау тек айыппұлмен шектелмей, нысанды мәжбүрлеп бұзуға дейін апаруы мүмкін. Мұндай шаралар жеке тұлғалардың жауапкершілігін арттырумен қатар, қаладағы құрылыс мәдениетін қалыптастыруға ықпал етеді. Себебі, мегаполис жағдайында әрбір рұқсатсыз салынған құрылыс қала экожүйесіне, инженерлік желілердің жұмысына және тұрғындардың қауіпсіздігіне нұқсан келтіреді. Тұрғындардың белсенділігі мен мемлекеттік органдардың ашықтығы өзара сенім мен тиімді басқарудың негізін құрайды. «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» идеясы дәл осындай мысалдар арқылы жүзеге асады: азаматтардың пікірі мен шағымы – шешім қабылдаудың бастауы. Бұл тұжырымдаманың басты қағидаты – халық пен билік арасындағы өзара диалогты күшейту, яғни әкімшілік бақылау тек жоғарыдан төмен бағытта емес, қоғамнан билікке қарай да жүруі тиіс. Сонымен қатар, мұндай оқиғалар халық арасында құқықтық мәдениетті арттыру қажеттілігін де көрсетеді. Көп жағдайда заңсыз құрылыс азаматтардың рұқсат алу рәсімдерін білмеуінен немесе елемеуінен туындайды. Сондықтан әкімдік тарапынан түсіндіру жұмыстарының күшеюі, рұқсат алу тәртібі туралы ақпараттың қолжетімді болуы – осындай құқықбұзушылықтардың алдын алудың тиімді тетігі. Шымкент қаласында орын алған бұл жағдай – билік пен қоғамның бірлесе әрекет еткенінің айқын дәлелі. Тұрғындар дабыл қақты, жауапты орган тез арада әрекет етті, заң бұзушы тиісті жазасын алды. Нәтижесінде қоғамда әділдік сезімі күшейіп, азаматтардың өз даусына сенімі арта түсті. Қорытындылай келе, бұл оқиға – «Халық үніне құлақ асатын мемлекет» идеясын іске асырудың нақты мысалы. Әрбір азаматтың үнін есту, дер кезінде әрекет ету және заң үстемдігін қамтамасыз ету – заманауи мемлекеттік басқарудың басты қағидаты. Мұндай тәжірибелер азаматтық қоғамның дамуына, билік пен халық арасындағы өзара түсіністік пен сенімнің нығаюына жол ашады.


