«ӘЛЕУМЕТТІК ӘМИЯН» ЖОБАСЫ: ШЫМКЕНТТЕ ГАЗҒА ЖЕҢІЛДІК АЛУ ПРОЦЕСІ ЖЕҢІЛДЕЙДІ

Цифрландыру – қазіргі заманғы қоғамның ажырамас бөлігі. Қазақстанда мемлекеттік қызметтерді цифрландыру, халықтың күнделікті өмірін жеңілдету және әлеуметтік көмек көрсету жүйесін жақсарту бағытында бірқатар ауқымды жобалар жүзеге асырылып жатыр. Соның ішінде ерекше орын алатын бастама – «Әлеуметтік әмиян» жобасы. Бұл жоба азаматтарға мемлекет тарапынан берілетін әлеуметтік төлемдерді алу және пайдалану процесін жеңілдетуге арналған инновациялық шешім. «Әлеуметтік әмиян» – бұл мемлекеттік көмек түрлерін цифрлық форматқа ауыстыру арқылы халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартуға бағытталған жоба. Оның басты мақсаты – әлеуметтік төлемдердің тиімділігі мен ашықтығын қамтамасыз ету, азаматтарға көмек көрсету жүйесін барынша ыңғайлы ету.  Жобаның негізі – әрбір азаматтың жеке әлеуметтік әмиянын құру. Бұл әмиянға мемлекеттік жәрдемақылар, әлеуметтік төлемдер (жұмыссыздық, бала күтімі, мүгедектік бойынша және т.б.), гранттар мен стипендиялар мен кепілдендірілген әлеуметтік пакет қаражаттары аударылады.  

Цифрлық әмиян арқылы азаматтар төлемдерін бақылап, оларға оңай қол жеткізе алады. Сондай-ақ бұл жүйе қаржылық көмек көрсету процесін автоматтандырып, бюрократиялық кедергілерді азайтады. «Әлеуметтік әмиян» мемлекеттік органдардың, банктердің және басқа да қаржы институттарының ақпараттық жүйелерімен интеграцияланған. Бұл көмек көрсету процесін жеделдетіп, әлеуметтік төлемдердің уақытылы және дұрыс тағайындалуын қамтамасыз етеді. Әлеуметтік әмиян азаматтарға өз қаржылық жағдайларын басқаруға мүмкіндік береді. Олар төлемдердің қайда және қалай жұмсалғанын көру арқылы тиімді жоспар құра алады. Әрбір азаматтың әлеуметтік әмияны оның жеке сәйкестендіру нөмірімен (ЖСН) байланыстырылады. Бұл қаржының нақты алушыға бағытталуын және төлемдердің қауіпсіздігін қамтамасыз етеді. Әлеуметтік әмиянды пайдалану үшін арнайы банк шотын ашудың қажеті жоқ. Бұл әсіресе шалғай ауылдарда тұратын немесе банктерге қол жеткізе алмайтын азаматтар үшін өте маңызды. Әлеуметтік төлемдерді цифрлық түрде басқару сыбайлас жемқорлықты азайтады және қаржының мақсатты жұмсалуын қамтамасыз етеді. Азаматтар әлеуметтік төлемдерді алу үшін ұзақ құжат рәсімдеу процесінен өтпей, цифрлық платформа арқылы қажетті көмекті жылдам ала алады. Жүйе халықтың мемлекеттік органдарға жүгіну қажеттілігін азайтып, әлеуметтік төлемдерді тағайындау процесін жеделдетеді. Әлеуметтік әмиян арқылы әрбір азамат қажетті көмекті уақытылы және толық ала алады. Қазіргі уақытта «Әлеуметтік әмиян» пилоттық режимде іске қосылып, оның тиімділігі тексерілуде. Жоба аясында мемлекеттік органдар мен халық арасында кері байланыс орнатылып, жүйені жетілдіру бойынша жұмыстар жүргізілуде. Жоба кезең-кезеңмен кеңейтіліп, болашақта барлық азаматтарға қолжетімді болмақ. «Әлеуметтік әмиян» жобасының тиімділігіне қарамастан, оны іске асыру барысында белгілі бір қиындықтар туындауы мүмкін. Ауылдық жерлерде интернеттің әлсіздігі цифрлық қызметтерге қол жеткізуді қиындатуы мүмкін. Бұл мәселені шешу үшін интернет желісін кеңейту және цифрлық инфрақұрылымды нығайту қажет. Кейбір азаматтар цифрлық қызметтерді пайдалану дағдыларын меңгермеген. Бұл үшін арнайы оқыту бағдарламаларын ұйымдастыру маңызды. Жеке деректерді қорғау үшін заманауи ақпараттық қауіпсіздік жүйелерін енгізу қажет. «Әлеуметтік әмиян» жобасы Қазақстанда әлеуметтік қолдау жүйесін жетілдірудің маңызды қадамы болып табылады. Бұл жоба цифрлық технологияларды әлеуметтік салаға енгізу арқылы халықтың өмір сүру деңгейін жақсартуға, мемлекеттік қызметтердің сапасын арттыруға мүмкіндік береді. Болашақта жоба келесідей нәтижелерге қол жеткізуге көмектеседі — әлеуметтік төлемдерді басқарудың тиімділігін арттыру, азаматтардың мемлекетке деген сенімін нығайту, әлеуметтік теңсіздікті азайту және Қазақстанның цифрлық қоғамға көшуін жеделдету. «Әлеуметтік әмиян» – цифрлық дәуірдегі маңызды әлеуметтік инновация. Бұл жоба тек қаржылық көмек көрсетумен шектелмей, азаматтардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған кешенді шешім. Оның табысты жүзеге асырылуы Қазақстанның әлеуметтік саясатындағы жаңа кезеңнің бастамасы болмақ. Әлеуметтік қолдау жүйесінің тиімділігі – мемлекет дамуының маңызды көрсеткіштерінің бірі. «Әлеуметтік әмиян» жобасы осы бағытта тың серпін беріп, халықтың мемлекетке деген сенімін нығайтады. Бұл бастама Қазақстанның цифрлық трансформация жолындағы тағы бір жетістігі ретінде тарихта қалатыны сөзсіз. Осы орайда, Шымкент қаласындағы Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында «Атаулы әлеуметтік және тұрғын үй көмектерін алуға мәртебесі бар азаматтарға «Әлеуметтік әмиян» жобасы арқылы тауарлық газға жеңілдік беру» тақырыбында баспасөз жиыны өтті. Жиында «QAZAQGAZ AIMAQ» АҚ маркетинг және цифрландыру жөніндегі басқарушы директоры  Сейтжанов Демеу Нұрсұлтанұлы,  «QAZAQGAZ AIMAQ» АҚ Шымкент өндірістік филиалының директоры Қалдығұлов Ермек Қалдығұлұлы, «Әлеуметтік әмиян» АЖ жобасының менеджері Балқыбеков Ержігіт Маратұлы, Шымкент қаласының энергетика және инфрақұрылымды дамыту басқармасының басшысы Мендикулов Рзабек Балтабекович, Шымкент қаласының жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасының басшысы Утебаева Жанат Умирсейтовна қатысып, бірқатар тың мәліметтермен таныстырды. Брифингте Шымкент қаласы тұрғындары үшін үлкен жаңалық айтылды Енді газға жеңілдік алу өте оңай және цифрлық түрде жүзеге асатын болады. Қалада қолға алынған «Әлеуметтік әмиян» жобасы аясында әлеуметтік көмек алушылар үшін арнайы жеңілдіктер ұсынылады, ал газды тұтыну процесі оңтайландырылады. Жоба қалай жұмыс істейді? Әлеуметтік көмек алушылар 1414 нөмірі арқылы СМС хабарлама алады. Олар eGov Mobile қосымшасы арқылы өз жеке шотын енгізіп, қажетті ақпаратты автоматты түрде алады. «Әлеуметтік әмиян» қосымшасында ваучерді белсендіру арқылы олар келесі айда газға жеңілдік алады. Жеңілдік тек қана газ тұтыну көлеміне негізделеді және арнайы белгіленген нормалар бойынша есептеледі (мысалы, 631 м3/ай). Бұл жеңілдіктер азаматтарға тек Шымкент қаласында ғана емес, жалпы бүкіл Қазақстан бойынша қолжетімді болуы мүмкін. Бұл жоба әлеуметтік көмек алушылар үшін маңызды қадам болып табылады. Енді газға жеңілдік алу процесі ұзақ уақыт күту мен бюрократиясыз, тек цифрлық жүйе арқылы жүзеге асырылады. Бұл қадам еліміздің әрбір азаматының өмір сапасын жақсартуға және әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз етуге бағытталған. Жоба желтоқсан айынан бастап іске қосылады. Қазақстан Республикасы Президентінің Жолдауы аясында Мемлекет басшысы мемлекеттік қолдаудың нақты мұқтаж азаматтарға бағытталуы керектігін ерекше атап өткен болатын. Осы тапсырманы орындау мақсатында, Энергетика министрлігі мен Шымкент қаласының әкімдігі бірлесіп, жаңа бастаманы — «Әлеуметтік әмиян» сервисін іске қосып отыр. Бұл жоба 2024 жылдың желтоқсан айынан бастап Шымкент қаласында жұмыс істей бастайды. Бұл туралы Шымкент қаласының Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында өткен брифинг барысында айтылды. Жобаның негізгі мақсаты — әлеуметтік көмек алатын және тұрғын үй көмегін пайдаланатын азаматтар үшін газға жеңілдік беру процесін барынша оңай әрі қолжетімді ету. Цифрландыру арқылы газға жеңілдіктер алу жолдарын жеңілдетіп, бюрократияны азайту көзделуде. Жобаның артықшылықтары — газға жеңілдік алу процесін цифрландыру, әлеуметтік көмек алушылар үшін қарапайымдылық пен ыңғайлылық, табысы төмен азаматтар үшін қаржылық жүктемені азайту. Бұл бастама еліміздің азаматтарының тұрмыс сапасын арттыруға бағытталған маңызды қадам болып табылады. Шымкентте іске қосылатын «Әлеуметтік әмиян» жобасы, ең алдымен, әлеуметтік көмек алушылар мен табысы төмен азаматтар үшін газға жеңілдікті алу тәртібін жеңілдетуге арналған. Пилоттық жоба 5 ай бойы жұмыс істейді және егер сәтті жүзеге асса, басқа өңірлерге де таралады. Қазірдің өзінде Шымкент қаласы тұрғындары үшін газға жеңілдік алу тәсілі барынша оңтайландырылды. Жоба қалай жұмыс істейді? Әлеуметтік және тұрғын үй көмегін алатын азаматтар 1414 бірыңғай нөмірінен СМС хабарлама алады. Хабарламада өз деректерін өңдеуге рұқсат беру үшін жауап ретінде SMS жіберу керек. Осыдан кейін азаматтар eGov Mobile қосымшасын орнату үшін сілтеме алады. eGov Mobile қосымшасының басты бетінде «Әлеуметтік әмиян» қызметі пайда болады. Мұнда олар QazaqGaz Aimaq АҚ абоненттік шотын енгізіп, жеңілдікке қатысты қажетті деректерді автоматты түрде енгізе алады. Ваучерді белсендіру үшін азаматтар жеке шотын көрсетіп, оған қажетті әрекеттерді орындайды. Ваучер іске қосылған соң, келесі айда жеңілдік сомасы тұтынушының түбіртегінде және «Әлеуметтік әмиян» қосымшасында көрсетіледі. Бұл жүйе арқылы азаматтар үшін бюрократия азайып, газға жеңілдік алу үдерісі оңай әрі түсінікті болады. Жоба 5 айға жоспарланған, бірақ егер нәтиже оң болса, бұл тәжірибе бүкіл ел бойынша кеңейтілуі мүмкін. Шымкент қаласы – Қазақстанның үшінші мегаполисі және елдің әлеуметтік-экономикалық дамуына үлес қосатын маңызды орталықтардың бірі. Қала тұрғындарының саны 1 миллионнан асқандықтан, әлеуметтік қолдау шараларының сапасы мен ауқымдылығы ерекше мәнге ие. Әлеуметтік саясат – халықтың өмір сүру деңгейін жақсарту, теңсіздікті азайту және халықтың әл-ауқатын қамтамасыз ету үшін қажетті құрал. Шымкент қаласында бұл саясатты жүзеге асыру мақсатында мемлекеттік бағдарламалар, жергілікті бастамалар және үкіметтік емес ұйымдардың қолдауы маңызды рөл атқарады. Шымкент қаласы – еліміздің оңтүстігінде орналасқан, тұрғындары тығыз қоныстанған аймақ. Қаланың қарқынды дамуы халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартумен қатар, жаңа мәселелерді де тудырады. Қала тұрғындарының негізгі әлеуметтік қажеттіліктері келесілерді қамтиды — тұрғын үйге қолжетімділік, денсаулық сақтау және білім беру қызметтерінің сапасы, жұмыс орындары мен тұрақты табыс көздерін қамтамасыз ету, әлеуметтік осал топтарға көмек көрсету.  Шымкент қаласындағы әлеуметтік саясат осы мәселелерді шешуге бағытталған және халықтың барлық санаттарын қамтуға тырысады. Шымкент қаласында тұрғын үй мәселесін шешу – әлеуметтік саясаттың басым бағыттарының бірі. Халық санының өсуі мен урбанизация нәтижесінде тұрғын үйге сұраныс артуда. Осыған байланысты «Нұрлы жер» бағдарламасы аясында әлеуметтік әлсіз топтарға арналған арзан тұрғын үйлер салынуда. Бұл бағдарлама көпбалалы отбасыларға, жетім балаларға және ерекше қажеттіліктері бар азаматтарға баспаналы болуға мүмкіндік береді.  Тұрғын үй жинақ жүйесі арқылы азаматтар өз қаржыларын жинақтап, мемлекеттік қолдау арқылы жеңілдетілген несие алуда. Сонымен қатар, қалада инфрақұрылым мәселелерін шешу үшін жаңа шағын аудандар мен тұрғын үй кешендері салынуда, сумен жабдықтау, электр және жылу жүйелері жаңғыртылуда, қоғамдық көлік қызметін жақсарту бағытында жаңа маршруттар мен көлік құралдары енгізілуде. Денсаулық сақтау жүйесінің сапасы – халықтың әл-ауқатын анықтайтын негізгі көрсеткіштердің бірі. Шымкентте медициналық қызметтерге қолжетімділікті арттыру үшін міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесі енгізілді. Бұл жүйе арқылы азаматтар тегін медициналық қызметтер ала алады. Қалада жаңа ауруханалар, емханалар және медициналық орталықтар ашылуда. Олардың қатарында жаңа көпбейінді клиникалар мен перзентханалар бар. Қашықтан медициналық көмек көрсету қызметтері дамуда. Бұл әсіресе ауылдық және шалғай аудандарда тұратын азаматтарға арналған. Шымкент қаласында жастар мен балаларға білім беру саласында келесідей шаралар жүзеге асырылуда. Жаңа білім беру мекемелері ашылып, олардың инфрақұрылымы жаңғыртылуда. Бұл сапалы білімге қолжетімділікті арттыруға мүмкіндік береді. Әлеуметтік аз қамтылған отбасылардың балалары үшін тегін оқулықтар мен тамақтану ұсынылады. Шымкенттің жоғары оқу орындары мен колледждерінде гранттар саны көбейтілуде, жатақханалар мәселесі шешілуде.  Сонымен қатар, жастарды қолдауға бағытталған бағдарламалар бар. «Жас кәсіпкер» бағдарламасы арқылы жастарға бизнес ашу үшін гранттар беріледі. Еріктілік қозғалыстары жастардың азаматтық белсенділігін арттырып, әлеуметтік мәселелерді шешуге көмектеседі.  Шымкент қаласында жұмыссыздықты азайту және экономикалық белсенділікті арттыру бағытында келесі шаралар іске асырылуда. «Еңбек» мемлекеттік бағдарламасы жұмыссыз азаматтарды оқыту және қайта даярлау курстарын ұсынады. Бұл олардың еңбек нарығындағы бәсекеге қабілеттілігін арттырады. Шағын және орта бизнеске қолдау көрсету үшін жеңілдетілген несиелер мен гранттар беріледі. Жоғары оқу орындары мен колледж түлектерін жұмысқа орналастыру мақсатында тәжірибеден өту бағдарламалары жүзеге асырылуда. Шымкент қаласында әлеуметтік осал топтарға ерекше назар аударылады. Бұл санатқа көпбалалы отбасылар, мүгедектігі бар адамдар, зейнеткерлер және жұмыссыз азаматтар кіреді. Оларға тұрақты әлеуметтік төлемдер, материалдық көмек, арзан дәрі-дәрмектер мен медициналық құралдар беріледі.  Сонымен қатар, қалада мүгедектігі бар адамдар үшін қолжетімді ортаны қамтамасыз ету жұмыстары жүргізілуде. Олар үшін арнайы инфрақұрылымдық шешімдер енгізіліп, қоғамдық орындар бейімделуде. Шымкентте жүзеге асырылып жатқан ерекше әлеуметтік жобалардың бірі – «Әлеуметтік әмиян» жобасы. Бұл бастама азаматтарға мемлекеттік көмекті оңай әрі жылдам алуға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, қалада цифрлық технологияларды қолдану арқылы әлеуметтік қызметтердің сапасы арттырылуда.  Шымкент қаласындағы әлеуметтік қолдау шаралары тұрғындардың өмір сүру сапасын жақсартуға бағытталған кешенді саясаттың көрінісі. Мемлекет, жергілікті әкімдік және қоғам арасындағы ынтымақтастық бұл шаралардың тиімділігін арттыруға көмектеседі. Алдағы уақытта қаланың әлеуметтік дамуы үшін инновациялық жобаларды енгізіп, халықтың қажеттіліктеріне бейімделген жаңа бағдарламалар әзірлеу маңызды. Бұл Шымкент қаласын тек экономикалық ғана емес, әлеуметтік тұрғыдан да үлгілі мегаполиске айналдырудың кепілі болмақ.  Айта кету керек, жуырда Шымкент қаласында ерекше қажеттіліктері бар азаматтарды жұмыспен қамтуға арналған бос жұмыс орындары жәрмеңкесі ұйымдастырылды. Іс-шараны қалалық жұмыспен қамту және әлеуметтік қорғау басқармасы мен «Amanat» партиясының «Кедергісіз келешек» жобасы аясында «Ten qogam» әлеуметтік қолдау орталығы өткізді. Жәрмеңкеге өндіріс, білім, денсаулық сақтау және қызмет көрсету салаларындағы 20-дан астам жұмыс беруші қатысып, 600-ден астам бос жұмыс орны ұсынылды. Нәтижесінде 12 азамат тұрақты жұмысқа сұхбаттасуға шақырылды. 6 азамат жастар практикасы, «Күміс жас» және қоғамдық жұмыс бағдарламалары аясында жұмысқа орналасты. Қалған қатысушыларға аудандық мансап орталығының мамандары жұмыспен қамту шаралары туралы толық ақпарат берді. Айта кетейік, 2024 жылы Шымкентте мүгедектігі бар 1368 азаматты жұмыспен қамту жоспарланған. 2023 жылдың 20 қарашасындағы жағдай бойынша 1086 азамат түрлі бағдарламалар аясында жұмысқа орналасты. Оның ішінде 453 адам тұрақты жұмысқа орналасқан, 46 адам жастар практикасына қатысқан, 37 адам «Күміс жас» жобасы аясында еңбек етуде. Бұл жәрмеңке мүмкіндігі шектеулі азаматтарға қолдау көрсетіп, оларды қоғамның белсенді мүшесі болуға ынталандыратын маңызды қадам болды. Жалпы мүмкіндігі шектеулі азаматтарды қолдау – қоғамның әлеуметтік және экономикалық тұрақтылығын қамтамасыз етудегі басты міндеттердің бірі. Бұл азаматтар қоғамның толыққанды мүшелері болып табылатындықтан, олардың өмір сүру сапасын арттыру және құқықтарын қорғау маңызды. Қазақстанда мүмкіндігі шектеулі адамдарды қолдауға бағытталған мемлекеттік және қоғамдық бастамалар жүзеге асырылып келеді. Мүмкіндігі шектеулі адамдардың құқықтарын қорғау және олардың қоғамға араласуын қамтамасыз ету – әділетті қоғам құрудың негізгі көрсеткіштерінің бірі. Бұл азаматтарды еңбек нарығына тарту арқылы ел экономикасына қосымша үлес қосуға болады.