ӨРТ СӨНДІРГІШТІ ПАЙДАЛАНА БІЛЕСІҢ БЕ?
Жыл басталғалы бері елімізде 9647 өрт оқиғалары тіркелген. Салдарынан 249 адам қаза тауып, 212 адам түрлі дәрежедегі күйік алған. Еліміздің Төтенше жағдайлар министрлігі қараша айының бел ортасында осындай қорқынышты статистиканы мәлімдеді.
Тілсіз жаудан сақтанудың ең басты шарты – өрт қауіпсіздігі талаптарын сақтау. Ол үшін тұрғындар үйдегі розеткалар мен электр құрылғыларының жарамдылығы мен тұтастығын әрдайым тексеріп отыру қажет. Сонымен қатар күтпеген жағдайларда тығырықтан шығу үшін өрт сөндіргішті сатып алуда артықтық етпейді.
Өрт сөндіргішті төтенше жағдайда пайдалану үшін оны қалай пайдалану керектігін білу маңызды. Ашық ақпарат көздерінен алынған төмендегі қадамдық мақалада төтенше жағдайда өрт сөндіргішті қалай пайдалану керектігі тарқатылып түсіндірілген.
Өрт сіз оны басқара алатыныңыздан әлдеқайда жылдам тарауы мүмкін, ал егер көмек жолда болса, өрт сөндіргіш сізді кем дегенде алаңдаушылықтан босатады.
Өрт сөндіргішті пайдаланбас бұрын 101 телефон нөмірін теріп, өрт сөндірушілерге қоғырау шалып, мекенжайыңызды хабарлаңыз. Басқалардың үйден шығып кеткеніне және үй жануарларының сыртқа шығарылғанына көз жеткізіңіз. Балалардың өрт сөндіргішті рұқсат бермеңіз.
Өрт сөндіргішпен өртті сөндіруді бастамас бұрын өз қауіпсіздігіңізді тексеріңіз. Өртті сөндіргішпен сөндіруді бастамас бұрын бірнеше негізгі нюанстарды тексеру қажет:
Сіз өртті физикалық түрде өшіре аласыз ба? Кейбір адамдарда өрт сөндіргішті пайдалану мүмкіндігін азайтатын немесе жоққа шығаратын физикалық шектеулер бар. Мүмкіндігі шектеулі адамдар, егде жастағы адамдар немесе балалар өрт сөндіргіштің қозғалу үшін тым ауыр екенін немесе өрт сөндіргішті басқару үшін қысым жасау тым қиын екенін байқайды.
Егер өрт улы түтін шығарса, оны сөндіруге әрекеттенбеңіз. Егер сіз түтіндердің улы екенін болжасаңыз немесе жай ғана білмесеңіз, жоюды мамандарға тапсырыңыз.
Қабырғалардың, едендердің немесе арқалықтардың жануы сіздің қауіпсіздігіңізге қауіп төндірсе, ғимараттың құрылымдық қауіпсіздігін тексеріңіз.
Егер сізде бірнеше өрт сөндіргіш болса, басқа ересек және жауапты адамнан оны сізбен бірге ретімен пайдалана ма деп сұраңыз.
Есіңізде болсын, сіздің өміріңіз сіздің мүлкіңізден қымбат. Өзіңізге және басқа адамдарға қауіп төндірмеңіз.
Өрт сөндіргішпен тек көрінетін өртпен күресу керек. Портативті өрт сөндіргіштер кішігірім өрттерде дереу пайдалануға жарамды, өйткені олардың құрамында сөндіргіштің шектеулі мөлшері бар, ол төгілмеуі үшін дұрыс пайдаланылуы керек. Қуыруға арналған таба қосылса, жылу көзін өшіріп, табаға қақпақ қойып, содан кейін ғана өрт сөндіргішті қолданған дұрыс. Өрт жайылғаннан кейін бұл әрекеттер жеткіліксіз және тек кәсіби машықтанған өрт сөндірушілер ғана мұндай өрттерді қауіпсіз түрде өшіре алады.
Бүкіл үй өртеніп жатса өрт сөндіргіштің пайдасы жоқ. Қоқыс орамындағы өрт өрт сөндіргішті пайдалану үшін қолайлы жағдай болып табылады.
Америка Құрама Штаттарында және Еуропада өрт сөндіргіштердің бес негізгі класы бар (сынып пен номенклатура әр елде әр түрлі болуы мүмкін екенін ескеріңіз): A, B, C және азырақ таралған D және K (F) кластары. Сөндіргіш су, құрғақ химиялық заттар, галондар, CO² немесе арнайы ұнтақ болуы мүмкін.
А сыныбы: Ол матаға, ағашқа, резеңкеге, қағазға, пластиктің әртүрлі түрлеріне және қалыпты отынға жарамды. Өрт сөндіргіштер әдетте қысыммен 9,46 литр сумен толтырылады.
В сыныбы: Ол май, бензин немесе май негізіндегі отқа жарамды және әдетте құрғақ химиялық затпен толтырылады. Салмағы 2,72 кг-нан аз өрт сөндіргіштерді пайдалану ұсынылмайды.
С сыныбы: Ол құрылғылардан, құралдардан немесе басқа қосылған электроникадан туындаған электрлік өрттерге жарамды. Өрт сөндіргіштерде галон немесе CO² болуы мүмкін. Халон 1211 және 1301 өте қымбат және озон қабатын төмендетеді, бірақ ол озон қабатына әсер етпейтін FM200 сияқты заттармен ауыстырылады. Галон қазір көптеген юрисдикцияларда заңсыз екенін ескеріңіз.
D сыныбы: Ол сумен әрекеттесетін магнийдің жануы сияқты металдар үшін қолданылады. Бұл класс осы металдарды өңдейтін зауыттарда қолданылады. Сөндіру агенті — оны сөндіру үшін материалды жабу керек ұнтақ түрі.
K (F) сыныбы: Құрамында ас үйдегі өртте және қуырғыштарда қолданылатын арнайы ылғалды химиялық зат бар. Ол аспаздық құрылғыларда қолданылатын өсімдік майлары, жануарлар майлары немесе басқа да майлардан туындаған өртті сөндіреді.
Көптеген өрт сөндіргіштердің өрт түрімен бірге жұмыс істейтінін ескеріңіз. Сізде қандай өрт бар екенін тез арада шешіп, сөндіргішті сөндіргіңіз келетін отпен үйлесімді екеніне көз жеткізіңіз. Барлық мақсаттарға арналған ABC өрт сөндіргіші (4,5 кг) көптеген өрттер үшін ең жақсы таңдау болып табылады әсіресе өрттің себебіне сенімді болмасаңыз.
Өрт сөндіргіштің құлпын ашыңыз. Барлық дерлік өрт сөндіргіштердің тұтқасында қауіпсіздік түйреуіштері бар. Бұл қалам әдетте пластикке немесе металл сақинаға ұқсайды. Ол кейде қызыл түске боялады және пластикалық мөрі бар. Әртүрлі мүмкіндіктер сізде бар өрт сөндіргіш түріне байланысты өзгереді. Өрт сөндіргішті босататын тұтқаны басқару арқылы өрт сөндіргішті қолданар алдында тығыздағышты сындырып, қауіпсіздік істікшесін тұтқасынан суырып алу керек.
Өрт сөндіргішті қысыммен қолданар алдында оның қалай жұмыс істейтінімен таныс болғаныңызға көз жеткізу өте пайдалы. Осы мақаланы оқығаннан кейін нұсқауларды оқуға уақыт бөліңіз. Оның ерекше белгілерімен және элементтерімен танысыңыз. Әртүрлі өрт сөндіргіштер әртүрлі қолданбалы жүйелерге негізделген. Өрт сөндіргішті қолданар алдында осыны ескеріңіз.
Маңызды ақпарат!
Әдеттегі өрт сөндіргішінде шамамен 10 секунд сөндіру қуаты бар екенін ескеріңіз. Егер өрт сөндіргіш әлдеқашан жартылай босатылған болса, оның сөндіру қуаты 10 секундтан да аз болады.
Егер өрт сөндіргішті қолданғаннан кейін өрттің шарпығаны тоқтамаса, шегініп, қауіпсіз жерге тез жетіңіз.
Бөлме түтінге толған болса, тез арада қауіпсіз жерге бас сауғалаңыз.
Өрт сөнгеннен кейін де қауіпсіздік, сақтық шараларына мән беріңіз. Себебі өрт қайта өршуі мүмкін. Қауіпсіз болса, отын көздерін алып тастап, тазалауды бастауға болады. Сумен қауіпсіз сөндіруге болатын материалдарда қалуы мүмкін жарқырауды сөндіру үшін суды пайдалануға болады. Бұған мұнай мен басқа сұйытылмайтын сұйық отындардан басқа отындардың көпшілігі немесе электр қуаты бар аймақтар кіреді. Өрт сөндіру бөлімі өрттің толық сөнгенін анықтауға көмектеседі. Заң бойынша өрт туралы жергілікті билікке хабарлау талап етілсе, сіз жұмысты орындайсыз. Бұл әсіресе сақтандыру формасын толтыру қажет болған жағдайда өте маңызды.
Бос өрт сөндіргішті қолдануға болмайды. Әмбебап өрт сөндіргіш — пәтер үшін ең жақсы таңдау. Оның тәуелсіз сынақ зертханасымен таңбаланғанын тексеріңіз. Кейбір өрт сөндіргіштерді қайта толтыруға болады. Кішігірім үлгілер үшін жаңасын сатып алу арзанырақ болуы мүмкін.
Өрт сөндіргіштерді қабырғаға оңай қол жетімді жерде орнату керек. Оларды балалардың қолы жетпейтін жерде сақтау керек.
Ас үйде өрт сөндіргішті әрқашан пеш немесе пеш сияқты жылу көздерінен алыс ұстаған дұрыс.
Өрт сөндіргішті сақтаудың басқа жақсы орындары: көлігіңіз, гаражыңыз (әсіресе ол жерде дәнекерлеу жабдығы немесе жанғыш өнімдеріңіз болса). Кез келген жағдайда, өрт сөндіргішті сыртқы элементтерден қорғалған қол жетімді жерге қойыңыз.
Сіздің үйіңіздегі әрбір адам өрт сөндіргіштің қайда сақталатынын және оның қалай қолданылатынын білетініне көз жеткізіңіз (егер отбасы мүшелері оны өңдеуге жеткілікті жастағы және жауапты болса).
