5 МЛН ТЕҢГЕГЕ ДЕЙІН ГРАНТТАР БЕРУ БОЙЫНША КОНКУРС ӨТКІЗІЛДІ
Шағын және орта кәсіпкерлік – экономиканың тұрақтылығы мен дамуының маңызды құрамдас бөлігі. Қазақстанда ШОК дамыту экономикалық саясаттың басты бағыттарының бірі болып табылады, өйткені бұл сектор жаңа жұмыс орындарын құруға, экономиканы әртараптандыруға және халықтың табысын арттыруға ықпал етеді. Мемлекет түрлі бағдарламалар арқылы шағын және орта кәсіпкерлерді қолдап, олардың нарықтағы орнын нығайтуға және әлеуетін дамытуға жағдай жасап келеді. Шағын және орта кәсіпкерлік секторы экономиканың белсенді дамушы саласы ретінде бірқатар маңызды қызметтер атқарады. Атап айтсақ, шағын және орта кәсіпкерлік жаңа жұмыс орындарын құрудың негізгі көзі болып табылады. Бұл секторда жұмыс істейтін адамдар саны елдің жалпы жұмыс күшінің елеулі бөлігін құрайды. Саланы дамыту арқылы экономика жаңа салалармен және бағыттармен толықтырылып, нарықта түрлі тауарлар мен қызметтер саны артады. Бұл, өз кезегінде, экономиканы әртараптандыруға және тұрақты өсуге ықпал етеді.
Шағын және орта кәсіпорындар икемді құрылымдары арқасында жаңа идеялар мен технологияларды жылдам енгізіп, экономикалық өсімге серпін береді. Әсіресе, ауыл шаруашылығы, қызмет көрсету және өндіріс саласында инновациялардың орны ерекше. Шағын және орта кәсіпорындар ірі қалаларда ғана емес, сондай-ақ ауылдық аймақтарда да дамып, өңірлердің әлеуметтік-экономикалық дамуына ықпал етеді. Бұл, өз кезегінде, аймақтардың өзіндік әлеуетін тиімді пайдалануына мүмкіндік береді. Қазақстанда шағын және орта кәсіпкерлікті қолдауға бағытталған мемлекеттік бағдарламалар іске асырылуда. Ең басты бағдарламаларға тоқтала кетсек, «Бизнестің жол картасы – 2025» бағдарламасы кәсіпкерлікті қолдау және дамытуға арналған. Ол кәсіпорындардың несиеге қолжетімділігін жеңілдетуді, инфрақұрылыммен қамтамасыз етуді, оқыту бағдарламаларын жүзеге асыруды қамтиды. «Бизнестің жол картасы» арқылы кәсіпкерлерге гранттар, несиелер бойынша пайыздық мөлшерлемені субсидиялау және кепілдіктер беріледі. «Еңбек» бағдарламасы: Бағдарлама жұмыссыз және өзін-өзі жұмыспен қамтыған халықты оқыту, қайта даярлау, кәсіпкерлік дағдыларын дамытуға бағытталған. Шағын несие беру және жаңа бизнес-идеяларды қолдау арқылы жаңа кәсіпорындар ашуға ықпал етеді. «Қарапайым заттар экономикасы»: Бұл бағдарлама жергілікті өндірісті қолдауға, отандық тауарлардың бәсекеге қабілеттілігін арттыруға және импортты алмастыруға бағытталған. Бағдарлама аясында жеңілдетілген несие беру және қаржыландыру қолдау шаралары іске асырылады. «Даму» қорының қолдауы: «Даму» қоры арқылы кәсіпкерлерге қаржылық қолдау көрсетіліп, несиеге кепілдік беру және пайыздық мөлшерлемені субсидиялау қызметтері ұсынылады. Бұл құралдар жаңа кәсіп ашуға және бизнесті дамытуға көмектеседі. Осы орайда, Шымкентте шағын және орта кәсіпкерлікті қолдау мақсатында «Әлеуметтік кәсіпкерлік субъектілері үшін мемлекеттік гранттар беру» «Бір ауыл – бір өнім» конкурсының финалистері бойынша арнайы комиссия отырысы өтті. Комиссия отырысына 19 кәсіпкердің жобалары қаралды. Конкурстың әділеттілігін және ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында арнайы комиссия құрамы жасақталып, өтінімдер «Kezekte.kz» электронды ақпараттық жүйесі арқылы қабылданды. Комиссия құрамына қалалық мәслихаттың, қоғамдық бірлестіктердің, ғылыми-білім беру мекемелерінің, салалық сарапшылардың, өңірлік бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері, Ұлттық қауіпсіздік комитеті Шымкент қаласы бойынша департаменті және Шымкент қаласы бойынша Экономикалық тергеп-тексеру департаменті өкілдерінен құралған. Сонымен қатар, ашықтықты қамтамасыз ету мақсатында аудио және бейне жазба жүргізіліп, комиссия отырысына Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Шымкент қаласы бойынша департаменті және Шымкент қаласы мәслихатының өкілдері арнайы байқаушылар ретінде қатысты. Конкурста, «Ұлттық нақыштағы жұмсақ ойыншықтармен балаларды таныстыру» жобасы, «Икемді клинкер өндірісі» жобасы, «Тиімді Өріс» атты жобасы және т.б осы сияқты кәсіпкерлер өздерінің ерекше жобаларын комиссия құрамына таныстырып, өз жобаларын қорғады. Айта кету керек, алдағы уақытта Қазақстанда шағын және орта кәсіпкерлік секторын дамыту мақсатында келесі шаралар іске асырылмақ. Жекелей тоқталсақ, цифрландыруды қолдау — кәсіпкерлерге арналған электронды платформалар мен мобильді қосымшаларды дамыту, электронды есеп жүргізу жүйесін енгізу арқылы кәсіпкерлердің жұмысын жеңілдету. Салық жеңілдіктері мен субсидияларды арттыру — шағын және орта кәсіпорындарға салықтық жүктемені азайту және жеңілдіктер беру, сондай-ақ түрлі гранттық қаржыландырулар арқылы бизнесті қолдау. Жас кәсіпкерлерді қолдау — Жастарға арналған арнайы гранттар мен жеңілдетілген несие беру бағдарламаларын кеңейту. Жас кәсіпкерлерге кәсіби білім беру және стартаптарға қолдау көрсету арқылы олардың бәсекеге қабілеттілігін арттыру. Аймақтық кәсіпкерлікті дамыту — ауылдық және шағын қалаларда кәсіпкерлік әлеуетті арттыру үшін жергілікті деңгейдегі инфрақұрылымды жетілдіру, бизнес жүргізуге қолайлы жағдай жасау. Аймақтарда шағын кәсіпкерлікті дамыту – өңірлердің әлеуметтік және экономикалық тұрақтылығын қамтамасыз етудің маңызды қадамы. Қазақстандағы шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту – елдің экономикалық өсімі мен халықтың әл-ауқатын жақсартудың негізгі жолы. Шағын және орта кәсіпкерлік секторы қоғамның әр саласына оң әсерін тигізе отырып, жұмыссыздықты азайтуға және азаматтардың тұрмыс деңгейін көтеруге ықпал етеді. Мемлекет тарапынан кәсіпкерлерге көрсетілетін қолдаудың тұрақты түрде артуы мен бизнес жүргізуге қолайлы жағдай жасалуы – Қазақстанда шағын және орта кәсіпкерлік дамуының берік іргетасы. Алдағы жылдары мемлекет пен жеке сектордың тығыз ынтымақтастығы арқасында бұл салада одан әрі прогресс болады деп күтілуде. Бүгінде мемлекет шағын және орта кәсіпкерліңтің дамуын қолдау мақсатында бірқатар бағдарламалар, қаржылық және құқықтық қолдау шараларын жүзеге асырып келеді. Қазақстанда шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту және қолдау үшін мемлекет келесі негізгі бағыттарда шаралар қабылдайды. Қаржылық қолдау: шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне төмен пайыздық несиелер, кепілдіктер және субсидиялар беру арқылы қаржылық қолдау көрсету. Бұл бағыт шағын және орта кәсіпорындарға өз бизнесін ашу немесе кеңейту үшін қаржылық ресурстарға қол жеткізуді жеңілдетеді. Оқыту және кеңес беру: Мемлекет кәсіпкерлерді оқыту және кеңес беру бағдарламалары арқылы кәсіби деңгейін арттыруға қолдау көрсетеді. Кәсіпкерліктің негіздерін үйрету, бизнес жоспар құру, қаржылық сауаттылықты арттыру курстары өткізіледі. Инфрақұрылымдық қолдау: шағын және орта кәсіпкерлік субъектілеріне арналған өндірістік алаңдар, индустриялық аймақтар және кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталықтары құрылған. Бұл инфрақұрылым кәсіпкерлердің бизнесті бастау және жүргізу үшін қажетті қызметтер мен қолайлы ортаға қол жеткізуін қамтамасыз етеді. Салықтық жеңілдіктер: Кәсіпкерлерге арналған арнайы салықтық режимдер мен жеңілдіктер жүйесі енгізілген. Бұл салықтық ауыртпалықты жеңілдетіп, шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің тұрақты жұмыс істеуіне мүмкіндік береді. Соңғы жылдары Қазақстанда шағын және орта кәсіпкерлік секторын мемлекеттік қолдау арқасында осы сектордағы кәсіпорындар саны артты. Еңбек нарығындағы тұрақтылық, жаңа кәсіпорындардың ашылуы және экономиканың әртараптандырылуы сияқты нәтижелер байқалады. Сонымен қатар, қаржылық қолдау шаралары көптеген кәсіпкерлерге өз жобаларын іске асыруға мүмкіндік беріп, ішкі нарықта отандық тауарлар мен қызметтерді ұлғайтуға ықпал етті. Қазақстанда шағын және орта кәсіпкерлікті мемлекеттік қолдау тұрақты түрде дамып, жаңашыл әрі кәсіпкерлерге қолайлы орта қалыптастыруда. Шағын және орта кәсіпкерлік секторы ел экономикасының негізгі қозғаушы күшіне айналып, қоғамдағы жұмыссыздықты төмендетуге, табысты арттыруға және өмір сүру сапасын жақсартуға ықпал етеді. Алдағы жылдары мемлекет ШОК-ты қолдау шараларын одан әрі жетілдіріп, шағын және орта кәсіпкерлікке қолайлы жағдай жасау арқылы тұрақты дамуды қамтамасыз етуді жоспарлап отыр.