ШЫМКЕНТТЕ ЖАСТАР АРАСЫНДА САДАҚ АТУДАН АШЫҚ ТУРНИР ӨТТІ

Шымкент қаласында 16 желтоқсан — Қазақстан Республикасының Тәуелсіздік күніне және сыбайлас жемқорлыққа қарсы шараларға орай, дәстүрлі садақ ату спорт түрінен ашық турнир ұйымдастырылды. Қазіргі таңда елімізде ұлттық ойындар жастар арасында қарыштап дамып келеді. Сайын даланы мекендеген ата-бабаларымыздан мирас болып келе жатқан бұл спорт түрлерін өркендету үшін жаңаша бағытта жұмыстар атқарылуда.
Садақ ату жарысы жастардың спорттық шеберлігін шыңдап қана қоймай, қатысушылар арасындағы достықты нығайтты. Мұндай шаралар өскелең ұрпақты белсенді өмір салтын ұстануға, спортпен шұғылдануға баули отырып, жағымды ахуал туғызады. Садақ атуға қатысқан жастар ұлттық құндылықтарды бойына сіңіреді, бұл жақсы жаңалық. Олар мәдени дәстүрлерді сақтаудың маңыздылығын түсінеді және осы құндылықтарды болашақ ұрпаққа жеткізуге белсенді түрде ұмтылады. Әрбір жаңа жарыс өткен сайын бұл спорт түріне жанкүйерлердің қатары артып келеді, бұл оның жастарды тәрбиелеудегі және олардың тұлғасын нығайтудағы маңыздылығын көрсетеді,-дейді дәстүрлі садақ ату спорт түрінің жаттықтырушысы Жәнібек Қумырзаев. Жүлде алған спортшылар садақ ату спорт түрі демеушілері белгілеген сыйлықтар мен тисті деңгейдегі медаль, дипломдармен марапатталды. Айта кетейік, Шымкент қаласы – Қазақстанның оңтүстігіндегі демографиялық өсімі қарқынды, экономикасы дамып келе жатқан ірі мегаполис. Тарихи-мәдени мұрасы бай, халқы еңбекқор, тұрмыс деңгейі жылдан-жылға артып жатқан бұл қалада соңғы кездері спорт саласына да ерекше көңіл бөлінуде. Спорт – тек дене шынықтыру ғана емес, ол адамның рухын шыңдайтын, қоғамды біріктіретін, халықаралық деңгейде мәдениетаралық диалог қалыптастыратын қуатты құрал. Шымкент қаласының әкімдігі мен спорт басқармасы бұл саладағы кешенді шараларды қолға алып, қаланың спорттық инфрақұрылымын жетілдіру, бұқаралық спортты дамыту, кәсіби спортшылардың біліктілігін арттыру, балалар мен жасөспірімдер спортын қолдау және халықаралық жарыстарды ұйымдастыру бағытында ауқымды жұмыстар атқарып келеді. Шымкенттің жылы климаты, табиғаты мен рельефі спорттың әртүрлі түрлерін дамытуды оңтайландырады. Жазғы спорт түрлері, ашық алаңда жаттығу жасауға қолайлы күн райы қала тұрғындарын бұқаралық спортқа тартуға септігін тигізеді. Төңіректегі тау бөктерлерінде альпинизм, велоспорт, тауға жүгіру және велосипед тебу бағыттары дамып келеді. Климаттың қысы жұмсақтау болғандықтан, жыл бойы тұрақты жаттығу жасауға мүмкіндік бар. Осындай табиғи мүмкіндіктер спортқа деген қызығушылықты арттырып, спорт инфрақұрылымының жүйелі дамуына жағдай жасайды. Шымкентте спорттың түптамыры кеңестік кезеңнен бастау алады. Кеңес одағы кезінде-ақ қалада спорт мектептері, стадиондар, спорт залдары салынып, тұрғындар арасында күрес, бокс, ауыр атлетика сынды ұлттық және олимпиадалық спорт түрлері танымал болды. Тәуелсіздік алғаннан кейін де спорт саласы тоқырауға ұшырамай, мемлекеттік бағдарламалардың қолдауымен бірте-бірте жаңарып, заманауи талаптарға сай дами бастады. Қала тұрғындары бұрыннан ұлттық спорт түрлері – қазақ күресі, көкпар, асық ату секілді ойындарға ерекше құрметпен қарайды. Қазіргі таңда сол дәстүр мен заманауи спорт бағыттарын ұштастырып, Шымкент спорт саласында өзіндік бірегейлік қалыптастыруда. Спортты дамытудың маңызды алғышарты – инфрақұрылымдық базаны нығайту. Соңғы жылдары Шымкентте бірқатар спорттық нысандар салынып, қолданысқа берілді. Атап айтсақ, жаңа стадиондар, футбол алаңдары, жабық спорт кешендері, олимпиадалық талаптарға сай жүзу бассейндері, жеңіл атлетика манеждері мен көпфункционалды спорт сарайлары бой көтерді. Мұндай нысандар жергілікті тұрғындарға спортпен тұрақты айналысуға мүмкіндік береді, кәсіби спортшыларды даярлауға қажет жағдай жасайды. Жеке инвесторлар мен демеушілердің қатысуымен тұрғызылған спорт кешендері де маңызды рөл атқарады. Кәсіпкерлердің бұл салаға қызығушылығы – дені сау әрі белсенді қауымдастық қалыптастыру арқылы бизнес пен қоғам мүддесін тоғыстырудың үлгісі. Сонымен қатар, ескі спорт нысандарын жаңғырту, күрделі жөндеуден өткізу де жүйелі түрде жүргізілуде. Спорт тек кәсіби шеберлер үшін ғана емес, жалпы халық үшін де маңызды. Шымкентте бұқаралық спортты дамыту мақсатында «Street workout» алаңдары, ашық жаттығу құрылғылары орнатылған саябақтар, жаяу жүру және жүгіру жолдары, велосипедке арналған арнайы жолақтар ашылды. Қала әкімдігі тұрғындарды спортпен тұрақты айналысуға ынталандыру үшін тегін спорттық жарыстар, флешмобтар, марафондар, веложарыстар, отбасылық спорт фестивальдері сынды бұқаралық іс-шараларды жиі өткізеді. Бұл шаралар халықтың денсаулығын жақсартып қана қоймай, ортақ спорттық мәдениетті нығайтады. Сонымен қатар, жаппай спортпен айналысатын азаматтарға ақпараттық қолдау көрсету, дұрыс тамақтану, жаттығу тәртібі, спорттық жарақаттан сақтану шаралары жайлы түсіндіру жұмыстары да жүргізіледі. Бұқаралық спорт – қоғамның психологиялық әл-ауқатын көтеріп, позитивті әлеуметтік атмосфера қалыптастыруға көмектеседі. Спортты дамытудағы басты басымдық – өскелең ұрпақты спортқа баулу. Шымкентте балалар мен жасөспірімдер спорт мектептері мен секциялары белсенді жұмыс істейді. Футболдан, күрестен, бокс пен ауыр атлетикадан, жүзуден, гимнастика мен жеңіл атлетикадан балаларға арнап ашылған спорт мектептері болашақ чемпиондарды тәрбиелеуде. Бұл мектептерде білікті жаттықтырушылар жас спортшылармен тұрақты жұмыс істеп, олардың потенциалын ашуға көмектеседі. Мектептер мен колледждерде дене шынықтыру сабақтарының сапасын арттыру, спорттық формалар мен инвентарьмен қамтамасыз ету, оқушыларды аудандық, қалалық, республикалық жарыстарға қатыстыру арқылы олардың шеберлігін шыңдау шаралары да қарастырылған. Әсіресе, балабақша жасынан бастап дене тәрбиесін насихаттау – спорттық мәдениетті ерте бастан қалыптастыруға сеп. Шымкент – қазақстандық спорт элитасын қалыптастыруға белсенді атсалысып жүрген қала. Мұнда бірнеше кәсіби спорт клубтары жұмыс істейді. Мысалы, футболдан «Ордабасы» клубы – ел чемпионатында тұрақты түрде бақ сынап, еурокубок жарыстарына қатысу арқылы қаланың атын халықаралық деңгейде танытып жүр. Баскетбол, волейбол, футзал, гандбол секілді командалық спорт түрлері де назардан тыс қалмай, жергілікті клубтар ұлттық біріншіліктерде табысты өнер көрсетуде. Жекпе-жек түрлерінен де Шымкент спортшылары мақтанып айтарлықтай жетістіктерге жеткен. Бокс, күрес, дзюдо, таеквондо, каратэ сияқты бағыттарда дүниежүзілік ареналарда ел намысын қорғаған Шымкент тумалары аз емес. Бұл жетістіктер қалада мықты жаттықтырушылық мектептің қалыптасқанын, талантты жастардың көптігін, жергілікті әкімшілік пен демеушілердің қолдауы мықты екенін айғақтайды. Қаланың спорттық бейнесін қалыптастыруда ұлттық спорт түрлері де маңызды орын алады. Қазақ күресі, тоғызқұмалақ, көкпар, асық ату сияқты ұлттық ойындарға Шымкентте ерекше мән беріліп, оларға арналған арнайы турнирлер, фестивальдер ұйымдастырылады. Бұл ұлттық кодты сақтап қалу, бабадан қалған мұраны жастарға жеткізу және ұлттық рухты нығайту үшін маңызды. Қазақ күресі спорты Шымкентте өте танымал. Мұнда талантты балуандар көптеп шығып, республикалық және халықаралық жарыстарда жүлделі орындар алып жүр. Ұлттық спорттың дамуы арқылы қала мәдениетінің бір бөлшегі ретінде спорттық дәстүрлер берік орнығып, Қазақстандық спорттың көпқырлылығы мен байлығын таныта түседі. Қазіргі таңда спортта гендерлік теңдік мәселесі де басты назарда. Шымкентте әйелдер спортына да жағдай жасалып, қыздар мен әйелдерді спортпен айналысуға ынталандыратын бағдарламалар жүзеге асуда. Волейбол, баскетбол, жеңіл атлетика, гимнастика, жүзу, бокс, дзюдо сияқты спорт түрлерінде әйел спортшылардың жетістіктері айтарлықтай. Әйелдер спортының дамуы салауатты қоғам қалыптастыруда маңызды рөл атқарады, себебі әйелдер – отбасы ұйытқысы, ұрпақ тәрбиелеуші, қоғамның әлеуметтік-мәдени тірегі. Спортпен шұғылданған әйелдер болашақ ұрпаққа үлгі бола отырып, жалпы қоғамның денсаулығын жақсартып, өмір сүру сапасын жоғарылатады. Инклюзивтілік қағидаттары Шымкент спорт саласында да көрініс табады. Мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған спорт түрлерін дамыту, оларды қоғамдық өмірге тарту – әлеуметтік жауапкершіліктің жарқын мысалы. Қалада паралимпиадалық қозғалысқа қолдау көрсетіледі, арнайы спорттық секциялар, бейімделген жаттығу залдары, волонтерлық көмек пен жаттықтырушылық бағдарламалар ұйымдастырылады. Бұл арқылы мүмкіндігі шектеулі жандар өз қабілетін толыққанды жүзеге асырып, халықаралық жарыстарға қатысу мүмкіндігіне ие болады. Параспорт – тек спорттық нәтижелерге қол жеткізу құралы ғана емес, сонымен қатар адамдарды біріктіретін, кедергілерді жеңуге жігерлендіретін, өмірге оң көзқарас қалыптастыратын күш. Шымкентте осы бағыттағы шаралар тұрақты жүргізіліп, әлеуметтік әділеттілік қағидаттары нығая түсуде.
Шымкент спортын халықаралық деңгейде таныстыру мақсатында қалада түрлі халықаралық жарыстар, турнирлер, жаттығу жиындары өтеді. Мұндай шаралар шетелдік спортшылар мен туристердің қызығушылығын оятып, қаланың туризм саласына оң әсер етеді. Халықаралық жарыстарға қатысу – жергілікті спортшыларға тәжірибе жинау, кәсіби деңгейін көтеру, шет елдік спорттық мәдениетті танып-білу мүмкіндігі. Спорттық туризм де дамып келеді. Шетелден келген туристер қаладағы спорттық инфрақұрылымды пайдаланып, жаттығу жасап, демалыстарын белсенді өткізе алады. Бұл қаланың экономикалық әлеуетін арттырып, халықаралық спорт қауымдастығында Шымкенттің орнын бекемдей түседі. Спортты дамыту шаралары мемлекеттік қолдаусыз мүмкін емес. Шымкент қаласында спорт саласын қаржыландыру мәселесі жергілікті бюджет есебінен, демеушілер мен инвесторлар есебінен шешіледі. Мемлекет «Дене шынықтыру және спорт туралы» заң, «Салауатты өмір салтын қалыптастыру» мемлекеттік бағдарламалары, «Спортты дамыту» жол карталары арқылы саланы жүйелі реттеп, бағыт-бағдарды анықтайды. Қаржыландыру кәсіби спорт клубтарын, балалар мен жасөспірімдер спорт мектептерін, жаңа нысандар тұрғызуды, халықаралық жарыстарды ұйымдастыруды, спортшыларды әлеуметтік қолдауды қамтиды. Сондай-ақ, спортшылардың оқу-жаттығу жиындарына, шетелде тәжірибе алмасуына, медициналық тексерулерге, сапалы тамақтануға, спорттық құрал-жабдықтарға арналған қаржылық қолдау спортшылардың шеберлігін шыңдауға негіз қалайды. Спорт – әлеуметтік маңызымен қатар, маркетингтік әлеуеті жоғары сала. Ірі компаниялар, бизнес өкілдері, демеушілер спорттық іс-шараларды қолдай отырып, корпоративті әлеуметтік жауапкершілігін жүзеге асырады, бренд танымалдығын арттырады. Шымкентте де коммерциялық ұйымдар футбол клубтарына, боксшыларға, күрес командаларына, марафондарға демеушілік көрсетіп, спорттың дамуына үлес қосуда. Осындай әріптестік спорт пен бизнестің өзара тиімді әрекеттесуін қамтамасыз етеді. Нәтижесінде, спорттық жобалар тұрақты қаржыландырылады, ал бизнес имиджі артып, қоғам алдында жауапкершілікті компания ретінде танылады. Кәсіби спортшылар мен белсенді түрде спортпен айналысатын халық үшін спорттық медицина мен денсаулық сақтау мәселесі аса маңызды. Шымкентте спорттық медицина орталықтары ашылып, спортшылардың денсаулығын бақылау, жарақаттан сақтану, оңалту шараларын жүргізу жолға қойылған. Дәрігерлер, диетологтар, массажистер, психологтар командалары спортшылардың физикалық және психологиялық қалпын жақсарту үшін жұмыс істейді. Жарақат алудың алдын алу шаралары, жаттығу әдістемесін дұрыс құру, спорттық тамақтану тәртібі, қалпына келу кезеңін сақтандару – мұның бәрі спортшылардың ұзақмерзімді табысты карьера құруына әсер етеді. Спорттық медицина – қалалық спорт жүйесінің ажырамас бөлшегі. Спортты дамыту үшін білікті жаттықтырушылар, спорт менеджерлері, төрешілер, спорт дәрігерлері қажет. Шымкенттегі университеттер мен колледждерде дене шынықтыру және спорт мамандықтарын оқыту сапасы жоғарылап, оқу бағдарламалары заманауи әдістемелермен толықтырылуда. Студенттер теориялық біліммен қатар, практикалық тәжірибе жинап, жергілікті клубтарда тағылымдамадан өтеді. Бұл жаңа кадрлардың біліктілігін көтеріп, болашақта спорт саласын дамытатын мамандарды қалыптастыруға көмектеседі. Жаттықтырушылардың біліктілігін арттыру курстары, шетелдік әріптестермен тәжірибе алмасу бағдарламалары, семинарлар мен тренингтер өткізу де кадр әлеуетін нығайтады. Сапалы мамандар болған жерде, спорт та жоғары деңгейге көтеріледі. Спорттық шараларды насихаттау, жетістіктерді қоғамға кеңінен таныту – маңызды бағыттардың бірі. Шымкентте спорттық іс-шаралар жергілікті телеарналар, радио, газет-журналдар, интернет порталы және әлеуметтік желілер арқылы кеңінен жарияланады. Спортшылармен сұхбаттар, сараптамалық бағдарламалар, статистика және аналитика топтамалары көрермендер мен оқырмандардың спортқа деген қызығушылығын арттырады. Маркетингтік стратегиялар арқылы спорт клубтары, жарыстар мен фестивальдер бренд қалыптастырып, демеушілерді тартуға мүмкіндік алады. Мемлекеттік органдардың ақпараттық қолдауы мен промо-акциялары да спорттық мәдениетті қалыптастыруда маңызды құрал. Бүгінгі таңда цифрлық технологиялар спорт саласына да белсенді енгізіліп келеді. Шымкенттегі спорттық нысандарда электронды билеттер, онлайн трансляциялар, мобильді қосымшалар арқылы жазылу, жаттығу мониторингі сияқты технологиялар қолданылады. Спортшылардың жаттығу процесін талдау үшін сандық аналитика, түрлі датчиктер мен девайстар, спорт ғылымының соңғы жетістіктері пайдаланылады. Цифрландыру арқылы спортшылардың нәтижелерін салыстыру, жарақаттардың алдын алу үшін жасанды интеллект құралдарын қолдану, жанкүйерлерді интерактивті платформаларға тарту сияқты мүмкіндіктер ашылады. Жаңа технологиялар спортты басқаруды жеңілдетіп, тиімділігін арттыра түседі.
Спорт – халықаралық қатынастарда да маңызды рөл атқаратын сала. Шымкентте өткен халықаралық жарыстар, шетелдік командалардың қатысуы, спортшылардың шетелде жаттығу өткізуі мәдениетаралық диалогты күшейтеді. Спорт арқылы түрлі ұлт пен ел өкілдері өзара түсіністікке келіп, достық қатынас орнатады. Мұндай дипломатиялық тиімділік тек саяси емес, әлеуметтік-мәдени салаларда да байқалады. Қазақстанның Орталық Азиядағы рөлі артып келе жатқаны белгілі. Шымкент сол аймақтың мәдениет, экономика және спорт орталықтарының бірі болуға әлеуетті. Спорттық дипломатия осы мақсатқа жетудің бір жолы ретінде қарастырылады. Спорт пен мәдениеттің бірін-бірі толықтыратын тұстары көп. Ұлттық спорт түрлері мен заманауи спорт ағымдарының тоғысуы, тарихи-мәдени нысандар маңында спорттық іс-шаралар өткізу, тарихи тұлғаларды еске алу турнирлері, спорт мұражайларын ашу – мұның бәрі спорт арқылы тарих пен бүгінді байланыстырады. Шымкентте бұл бағытта да бірқатар жұмыстар жүргізілуде. Спорт мұражайлары келушілерге қаланың спорттық жетістіктерін, танымал чемпиондардың өмір жолын таныстыра отырып, өскелең ұрпақты жігерлендіреді. Бұл тарихи тамырды ұмытпай, жаңа заманның талаптарына сай дамуға мүмкіндік береді. Шымкент – туристік әлеуеті жоғары қала. Тарихи ескерткіштер, табиғат көріністері, мәдени іс-шаралармен қатар спорттық туризм де дами алады. Шетелдік туристер қалада демала жүріп, спорттық жаттығуларға қатысуға, турнирлерді тамашалауға, жергілікті клубтардың базасында шеберлік сыныптарынан өтуге мүмкіндік табады. Спорттық іс-шаралар қалаға қосымша туристік ағын әкеліп, экономикалық кіріс әкеледі. Қонақүйлер, мейрамханалар, сувенирлік дүкендер, көлік қызметтері – барлығы да спорттық туризмнің артуынан пайда көреді. Бұл Шымкенттің халықаралық спорттық орталық ретіндегі мәртебесін бекіте түседі. Спорт қоғамдағы әртүрлі топтарды біріктіретін күшке ие. Шымкентте әлеуметтік маңызы бар жобалар – аз қамтылған отбасылар, жетім балалар, мүмкіндігі шектеулі жандар, зейнеткерлер үшін арнайы спорттық бағдарламалар қарастырылуда. Бұл топтар спорт арқылы қоғам өміріне белсене араласып, өздерін маңызды әрі қажетті сезінеді. Осындай инклюзивтілік әлеуметтік тендікті нығайтып, біртұтас қоғам қалыптастыруға ықпал етеді. Спорт нәсілдік, ұлттық, діни айырмашылықтарды еңсеріп, ортақ құндылықтар төңірегінде жұртшылықты ұйыстырады. Шымкентте осы қағидаттар негізінде жүзеге асып жатқан бағдарламалар қоғамда оптимизм мен сенімділік атмосферасын қалыптастырады.Спортты дамыту тек жаттығу мен жарыстар өткізумен шектелмейді. Бұл салада ғылыми-зерттеу жұмыстарының маңызы да зор. Шымкентте спорт университеттері мен зерттеу орталықтары спорт ғылымына үлес қосуда. Жаттығу әдістемелері, спорт психологиясы, физиология, биомеханика, спорт экономикасы, допингке қарсы шаралар сияқты мәселелерді зерттеу арқылы спорт саласының ғылыми негізделген стратегияларын жасауға мүмкіндік бар. Ғылыми жетістіктер жаңа әдістемелерді енгізуге, жарақаттан сақтану жолдарын анықтауға, спортшылардың нәтижелерін жақсартуға көмектеседі. Бұл Шымкенттің спорттық ғылымдағы орнын айқындап, Қазақстандағы осы саланың дамуына үлес қосады. Шымкент қаласында спортты дамыту – үздіксіз процесс. Алдағы мақсат – қаланың спорттық инфрақұрылымын одан әрі кеңейту, жаңа кешендер салу, қолданыстағыларын модернизациялау, олимпиадалық резервті даярлауды жүйелеу, балалар спортын күшейту, халықаралық жарыстарда жүлделерді арттыру, параспортты дамыту, цифрландыру мен инновацияларды енгізу, бизнес пен мемлекет әріптестігін нығайту. Стратегиялық жоспарлар халықаралық тәжірибені ескере отырып жасақталады. Осы орайда шетелдік мамандарды шақыру, өз мамандарымызды шетелде тағылымдамадан өткізу, халықаралық спорт ұйымдарымен ынтымақтастық орнату, халықаралық кеңестерге қатысу – болашақта Шымкент спортын жаңа деңгейге көтеретін қадамдар. Халықаралық ареналарда спортшылардың жетістіктері – ел имиджін қалыптастырудың маңызды құралы. Шымкентте тәрбиеленген чемпиондар, жүлдегерлер, рекордшылар Қазақстан туын биікке желбіретіп, отандық спорттың әлеуетін дәлелдейді. Бұл қала тұрғындарына рух беріп, жастарға арманға жету жолын көрсетеді. Спорт арқылы ұлттық бірлік, патриотизм, елге деген мақтаныш артады. Шымкенттің спорты қаншалықты дамыса, қаланың беделі де соншалықты артады. Өйткені спорт – елдің даму деңгейін, өмір сапасын, ұлт денсаулығын айқындайтын көрсеткіштердің бірі. Жаттықтырушылар мен төрешілер – спорт жүйесінің маңызды тетіктері. Шымкентте бұл бағытта да жұмыс жүріп жатыр. Жаттықтырушылардың біліктілігін көтеру курстары, алыс-жақын шетелдерден тәлімгерлер шақыру, онлайн лекциялар, тәжірибе алмасу бағдарламалары жүзеге асырылуда. Төрешілер үшін халықаралық стандарттарды меңгеру, әділдік принциптерін ұстану, жаңа технологияларды қолдану негізгі міндет. Бұл шаралар болашақта Шымкентте сапалы спорттық кадрлар корпусын қалыптастырып, жарыстардың әділ өтуін және спортшылардың жан-жақты дамуын қамтамасыз етеді. Білім беру мекемелерінде спортты насихаттау – дені сау ұрпақ тәрбиелеу жолындағы негізгі қадам. Шымкент мектептерінде дене шынықтыру сабақтарының сапасын арттыру, спорттық үйірмелер ашу, оқушыларды жарыстарға қатыстыру, жоғары оқу орындарымен бірлесіп спорттық лагерьлер ұйымдастыру – мұның барлығы білім мен спортты ықпалдастырудың нәтижесі. Осылайша, білім беру жүйесі спорт арқылы жеке тұлғаның жан-жақты дамуына негіз қалайды. Спорт тек мемлекеттік құрылымдардың немесе клубтардың ісі емес. Азаматтық қоғам, волонтерлік қозғалыстар, жанкүйерлер қауымдастықтары, ата-аналар комитеттері де спортты дамытуға үлес қосады. Волонтерлер спорттық іс-шараларды ұйымдастыруға, ақпараттық қолдау көрсетуге көмектеседі. Жанкүйерлер өз командаларын қолдау арқылы клубтарды жігерлендірсе, ата-аналар балаларын спортқа баулып, қоғамда салауатты өмір салтының орнығуына ықпал етеді. Спортты сәтті дамыту үшін қаржыландыру көздерін әртараптандыру маңызды. Мемлекеттік бюджетпен қатар, демеушілер, меценаттар, жеке инвестициялар, халықаралық гранттар, спорттық лотереялар, мерчандайзинг сатылымдары – спорттың қаржылық базасын кеңейтеді. Шымкентте бұл мәселе де назарда ұсталып, спорттың тұрақты дамуын қамтамасыз етуге күш салынады. Қазіргі уақытта әлеуметтік желілер спорт жаңалықтарын тарату, жанкүйерлермен кері байланыс орнату, спортшыларды таныту, шараларды жарнамалау үшін қолданылады. Шымкенттегі спорттық ұйымдар Instagram, Facebook, YouTube, TikTok тәрізді платформаларды белсенді пайдаланып, жанкүйерлер қауымын құруда. Пайдалы ақпарат, қызықты бейнероликтер, трансляциялар, сұрақ-жауап сессиялары спортты халыққа жақындатады. Спортшылар үшін психологиялық дайындық пен мотивация – жетістікке жетудің маңызды буындары. Шымкентте спорт психологтарының қызметі дамып, спортшыларға өзін-өзі реттеу, стрессті басқару, жарысқа психологиялық тұрғыдан даярлану бойынша кеңестер беріледі. Мотивациялық дәрістер, командалық рухты көтеру шаралары, позитивті орта қалыптастыру да спортшылардың нәтижесіне тікелей ықпал етеді. Заманауи технологиялар мен инновациялар спорт индустриясына зор әсерін тигізуде. Шымкентте стартаптар спорттық жабдықтарды жетілдіру, жаттығуларды автоматтандыру, спортшылардың көрсеткіштерін талдау, жанкүйерлерді тарту бойынша жаңа шешімдер ұсына алады. Спорттық стартаптарды акселерациялау, оларды қаржыландыру, халықаралық нарыққа шығару мүмкіндігі қалада инновациялық экожүйенің қалыптасуына сеп. Жанкүйерлер спорт атмосферасының ажырамас бөлігі. Шымкентте фан-клубтар, жанкүйер қауымдастықтары ұйымдасқан түрде командаларды қолдап, матчтардың атмосферасын қыздырады. Алайда фан-мәдениетте де әдеп, тәртіп сақтау маңызды. Агрессиясыз жанкүйерлік, әділетті төрешілікке құрмет, қарсылас командаларға сыйластық – спорттағы этикалық қағидаттарды сақтауға көмектеседі. Жоғарыда аталған шаралар мен бағыттар Шымкенттегі спорттың бүгінгі ахуалын көрсетсе, болашақта спорт саласын одан әрі нығайту көзделеді. Олимпиадалық резервті жетілдіру, Азия және әлем чемпионаттарына қатысатын спортшыларды тәрбиелеу, паралимпиадалық спортты дамыту, ұлттық спорт түрлерін әлемдік аренаға шығару – мұның бәрі стратегиялық жоспарда бар. Спорт экономикаға да әсер етеді. Спорттық іс-шаралар ұйымдастыру, нысандар салу, жабдықтар өндіру, спорттық қызмет көрсету – осының бәрі жұмыс орындарын құрып, қаланың әлеуметтік-экономикалық дамуына үлес қосады. Спорт индустриясы туризм, тамақтану, қонақүй бизнесі, көлік қызметтері, маркетинг және медиа салаларымен тығыз байланысты, бұл қаланың жалпы экономикасына мультипликативті әсер береді. Шымкент қаласында спортты дамыту шараларының түпкі мақсаты – салауатты, рухани бай, белсенді қоғам қалыптастыру. Спортпен айналысатын, чемпиондарын құрметтейтін, бұқаралық іс-шараларға белсене қатысатын халықтың денсаулығы мықты, өмір сүру ұзақтығы жоғары, мәдениеті жетілген келеді. Спорт – тек дененің ғана емес, рухтың да шынығуы, тұлғаны көпқырлы дамыту құралы. Шымкенттегі спорттың дамуы қаланың халықаралық деңгейде танылуына ықпал етеді.