ХАЛЫҚТЫҢ СПОРТПЕН ҚАМТЫЛУЫ ҚАРҚЫНДЫ АРТУДА

Шымкент қаласында спорт саласы белсенді түрде дамып келеді. Бүгінгі таңда қалада 33 спорттық ұйым жұмыс істеп, спорттың 73 түрін дамытуда. Оның ішінде 36 олимпиадалық спорт түрі, 27 олимпиадалық емес спорт түрі, 10 ұлттық спорт түрі бар. Аталған ұйымдарда 18 490 спортшыны дайындау үшін 912 жаттықтырушы оқу-жаттығу сабақтарын өткізуде. Қала әкімдігінің 2021-2025 жылдарға арналған даму жоспарының нысаналы индикаторлар тізбесінде спорт саласының 4 көрсеткіші бекітілген.

2023 жылдың қорытындысы бойынша, дене шынықтыру және спортпен жүйелі түрде айналысатын азаматтар саны 513 954 адамды немесе жалпы халықтың 42,2%-ын құрады. 2025 жылға қарай бұл көрсеткішті 50%-ға жеткізу көзделген. Қалада 1000 адамға шаққандағы спорттық инфрақұрылымның қамтамасыз етілуі 52,3% (45 566 м²) болды. Шымкентте дене шынықтырумен айналысуға қарсы көрсетілімі жоқ мүмкіндігі шектеулі 15 644 адам бар. Оның ішінде, 2 798 адам немесе 14,9%-ы спортпен жүйелі түрде шұғылдануда. Спорт саласындағы бұл жетістіктер қаланың әлеуметтік және физикалық денсаулық деңгейін жақсартуға бағытталған жұмыстардың табысты іске асып жатқанын көрсетеді. Соңғы жылдары Шымкентте бұқаралық спортты дамытуға ерекше көңіл бөлініп, жүйелі шаралар атқарылуда. Бұқаралық спорт – тек дене шынықтыру ғана емес, ол қоғамды біріктіретін, адамдарды ортақ мүдде төңірегіне топтастыратын, өмір сапасын арттыруға жол ашатын маңызды әлеуметтік құбылыс. Бұқаралық спортты дамыту ең алдымен қолайлы инфрақұрылым қалыптастыруды талап етеді. Шымкентте соңғы жылдары жаңа спорт нысандары, жаттығу алаңдары, ашық аспан астындағы спорт кешендері, жүгіру мен велосипед жолақтары, воркаут алаңдары салынды. Бұл нысандар кез келген жастағы тұрғындарға, оның ішінде балаларға, жасөспірімдерге, ересектерге және аға буын өкілдеріне оңай қолжетімді. Тұрғын үйлер ауласында орналасқан кіші футбол алаңдары, баскетбол және волейбол алаңдары, турник пен брусьялар – қалалықтардың бос уақытын пайдалы өткізуге мүмкіндік беріп, тұрақты спортпен айналысуға ынталандырады. Сонымен қатар, спорт залдарын, бассейндерді, фитнес орталықтарын қолжетімді бағамен ұсыну, жеңілдіктер жүйесін енгізу, мерекелік спорттық фестивальдер мен көрмелер ұйымдастыру арқылы халықтың спортқа деген қызығушылығы арта түсуде. Мұндай шаралар бұқаралық спортты тек арнайы дайындалған мамандар үшін ғана емес, жалпы қоғам игілігіне айналдырады. Шымкент – түрлі спорттық акциялар мен фестивальдерді тұрақты түрде өткізіп отыратын белсенді қала. Бұқаралық жүгіру марафондары, велошерулер, фитнес-фестивальдер, көшелерде ұйымдастырылатын спорттық флешмобтар, отбасылық спорт күндері – мұның барлығы қоғамдық назарды спортқа аударып, тұрғындарды белсенді қимыл-қозғалысқа ынталандырады. Мысалы, жыл сайын ұйымдастырылатын жүгіру шаралары мен велошерулерге мыңдаған тұрғын қатысып, денсаулығын шыңдап қана қоймай, қоршаған ортамен танысып, достар табады. Мұндай іс-шаралар әсіресе жастарға әсер етіп, олардың спортқа құмарлығын оятады. Сонымен қатар, ұлттық және халықаралық деңгейдегі спорттық додаларды көру арқылы тұрғындар отандық спортшыларға қолдау білдіріп, өздері де спортқа тартылуға бейімделеді. Балаларды ерте жастан спортқа баулу – бұқаралық спорттың түп негізі. Шымкент қаласында мектептер мен колледждерде дене шынықтыру пәнінің сапасы артып, қосымша спорттық секциялар кеңейтілуде. Балаларға арналған футбол, баскетбол, волейбол, бокс, күрес, жеңіл атлетика, гимнастика сияқты спорт түрлерінен үйірмелер ашылып, кәсіпқой жаттықтырушылар тартылуда. Білім беру мекемелері мен спорт мектептері арасындағы тығыз ынтымақтастық, балаларға арналған спорттық лагерьлер, жазғы демалыс уақытындағы спорттық бағдарламалар жас ұрпақтың бойында салауатты өмір салты әдетін қалыптастырады. Бұл болашақта тек кәсіби спортшылар ғана емес, салауатты, дені сау, қоғамға белсенді азаматтардың көбеюіне ықпал етеді. Бұқаралық спорт баршаға бірдей мүмкіндік беруі тиіс. Шымкентте әйелдерге арналған фитнес, аэробика, йога сынды бағыттар кең тарауда. Спорт залдарында әйелдерге арналған арнайы бағдарламалар қарастырылып, қауіпсіздік пен жайлылық мәселелеріне ерекше мән беріледі. Бұл әйелдерді дене белсенділігін арттырып, денсаулығын жақсартуға ынталандырады. Мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған параспорттық бағдарламалар да жолға қойылуда. Арнайы жаттығу құралдары, бейімделген спорт түрлері арқылы ерекше қажеттіліктері бар азаматтардың дене шынықтырумен айналысуына жағдай жасалуда. Бұл әлеуметтік әділеттілік пен инклюзивтілік қағидаларын нығайтып, қоғамдағы барлық топтар үшін спорттың қолжетімді болуына мүмкіндік береді. Халықтың спортқа деген қызығушылығын арттыруда ақпараттық насихаттың маңызы зор. Шымкенттің жергілікті телеарналары, радиостанциялары, интернет порталдары, әлеуметтік желілердегі парақшалары арқылы спорттық жаңалықтар, кеңестер, шеберлік сабақтары және мотивациялық бейнежазбалар тұрақты түрде беріледі. Спортшылармен сұхбаттар, медициналық қызметкерлердің кеңестері, дұрыс тамақтану мәселелерін талқылау арқылы халыққа спорттың жан-жақты пайдасын жеткізеді. Сонымен қатар, қаладағы денсаулық орталықтарында, емханаларда, білім беру мекемелерінде спорт пен дене шынықтырудың адам өміріндегі маңызы жайлы дәрістер, тренингтер ұйымдастырылып, халыққа түсіндіру жұмыстары жүргізіледі. Бұл адамдардың сана-сезімін өзгертіп, спортты күнделікті өмірдің ажырамас бөлігіне айналдыруға жол ашады. Бұқаралық спорттың қарқынды дамуы мемлекеттік қолдауға тікелей байланысты. Шымкент қаласының әкімдігі мен спорт басқармасы арнайы бағдарламалар мен жобаларды іске қосып, бюджеттен қаражат бөліп, инфрақұрылымды дамыту, кадр даярлау, методологиялық қамтамасыз ету іс-шараларын қолға алған. Мұнымен қоса, кәсіпкерлер мен демеушілердің де үлесі зор. Жергілікті бизнес құрылымдары спорттық жарыстар мен іс-шараларға демеушілік жасай отырып, корпоративтік әлеуметтік жауапкершілігін жүзеге асырады. Спорт клубтары, федерациялар мен ассоциациялар да бұқаралық спортты дамытуға өз үлестерін қосады. Олар жаттықтырушыларды даярлау, сапалы жабдық алу, халықаралық байланыстар орнату, шетелдік тәжірибені пайдалану арқылы қаланың спорттық әлеуетін арттырады. Шымкент қаласының бұқаралық спортын дамыту шаралары – үздіксіз процесс. Алдағы уақытта да стратегиялық жоспарлар жасақталып, жаңа спорт нысандарын салу, қолда барын жаңғырту, тегін және жеңілдікті негізде қызмет көрсететін секциялар санын көбейту көзделуде. Сандық технологияларды енгізу, мобильді қосымшалар арқылы жаттығу кестесін жасау, спорттық іс-шаралар туралы ақпарат тарату – заман талабына сай шешімдер болып табылады. Сонымен қатар, халықаралық спорттық ұйымдармен ынтымақтастық, шетелдік тәжірибені қолдану, шеберлік сабақтарын өткізу арқылы Шымкенттегі бұқаралық спорт қозғалысы жаңа сапалы деңгейге көтеріледі. Жастарды ынталандыру, балалар мен жасөспірімдер спортын дамыту арқылы қаланың болашағын дені сау, рухы мықты азаматтарымен қамтамасыз ету – басты мақсат. Шымкент қаласындағы бұқаралық спортты дамыту шаралары – қаланың әлеуметтік-мәдени өмірінің өзекті құрамдас бөлігі. Инфрақұрылымды жетілдіру, бұқаралық іс-шаралар ұйымдастыру, балалар мен жастарды спортқа тарту, ақпараттық насихат пен мемлекеттік қолдауды ұштастыра отырып, Шымкент тұрғындары спортты күнделікті өмірінде қолданатын деңгейге көтерілуде. Бұл үрдіс денсаулық көрсеткіштерін жақсартып қана қоймай, қоғамның әлеуметтік әл-ауқатын арттырып, мәдени құндылықтарды байытады. Салауатты өмір салты – тек жеке адамның емес, тұтастай қоғамның игілігі. Шымкент қаласында бұқаралық спортты дамытуға бағытталған кешенді шаралардың арқасында болашақта дені сау, жан-жақты дамыған, отансүйгіш азаматтар қалыптасып, қала мәртебесі одан әрі асқақтайтыны сөзсіз.Спорт – адамның денсаулығын нығайтып, өмір сапасын арттырудың сенімді жолдарының бірі. Қозғалыс белсенділігі, дене шынықтыру жаттығулары мен спорттық ойындар арқылы адам ағзасы шымырланып, түрлі ауруларға қарсы тұру қабілеті күшейеді. Спортпен айналысатындар өздерін сергек, қуатты сезініп, күнделікті күйзелістерден оңай арылады. Сонымен қатар, спорт адамды тәртіпке, табандылыққа, мақсатқа жетудегі төзімділікке баулиды. Спорт – тек денсаулық кепілі ғана емес, рухани өсу жолы. Командалық спорт түрлері бірлік пен ынтымақтастықты нығайтса, жекелей бәсекелер жеңіске жету үшін қажырлы еңбектің маңызын ұғындырады. Осылайша, спорт адам өмірінде тек физикалық белсенділік емес, тұлғалық жетілудің, адамгершілік қасиеттерді дамыту мен жоғары мәдениетті қалыптастырудың бірден-бір құралына айналады.