ЖАСТАР ҚАЛА ТҰРҒЫНДАРЫНА ҮНПАРАҚТАР ТАРАТТЫ
Жемқорлық – індет деп сипаттау бұл құбылыстың қоғамға тигізетін зианды салдарын анық көрсетеді. Сыбайлас жемқорлық мемлекеттік органдар мен жеке тұлғалардың жұмысын әлсіретіп, әлеуметтік, экономикалық және саяси дамуға кері әсерін тигізеді. Ол қоғамдағы әділетсіздікті, теңсіздікті арттырып, халықтың билікке деген сенімін жояды. Сондықтан жемқорлық індетке ұқсап, бір салада пайда болған соң, басқа салаларға да тез таралып, мемлекеттік жүйені зақымдайды. Жемқорлық мемлекеттің экономикалық дамуына айтарлықтай кедергі келтіреді. Мемлекеттік қаражат тиімсіз жұмсалады, инвестиция азаяды, шағын және орта кәсіпкерлік қиындықтарға тап болады. Жемқорлық мемлекеттегі экономикалық теңсіздікті күшейтіп, халықтың әл-ауқатын төмендетеді.
Жемқорлық әділетсіздікті күшейтеді, себебі парақорлық арқылы белгілі бір адамдар заңсыз артықшылықтарға ие болады. Бұл қоғамдағы теңсіздікке және әлеуметтік шиленістерге алып келеді. Бұл індеттің таралуы мемлекеттік органдардың беделін түсіріп, азаматтардың оларға деген сенімін азайтады. Сыбайлас жемқорлықтың жоғары деңгейі халықтың мемлекеттік қызметтерді алу кезінде әділеттілікті күте алмайтынын көрсетеді. Жемқорлық заң үстемдігін бұзып, әділетті сот жүйесін әлсіретеді. Парақорлық арқылы әділ сот шешімдерін сатып алу немесе қылмыскерлердің жазадан құтылып кетуі қоғамдағы құқықтық теңсіздікті күшейтеді. Жемқорлық бір жүйеде немесе саладан басталғанда, басқа салаларға да тез таралып, бүкіл жүйеге әсер етеді. Індет секілді жемқорлық та қоғамның әрбір саласына зиянын тигізеді. Ол білім беру, денсаулық сақтау, құқық қорғау жүйесі, мемлекеттік қызмет көрсету және басқа да маңызды салаларға әсер етіп, оларды тиімсіз етеді. Жемқорлықтың барлық қоғамдарда әртүрлі деңгейде орын алуы, оның тек бір мемлекетке немесе кезеңге тән емес екенін көрсетеді. Бұл індеттің тамыры тереңде жатыр және оны жою үшін кешенді, ұзақ мерзімді күрес қажет. Осы орайда, жастарды адалдыққа, әділдікке тәрбиелеу арқылы болашақта жемқорлыққа қарсы тұра алатын ұрпақ қалыптастыру маңызды. Адалдық пен парасаттылық қағидаларын мектептер мен университеттерде оқыту жастардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы иммунитетін қалыптастырады. Мемлекеттік қызметтерде ашықтықты, азаматтардың бақылауын арттыру жемқорлықты азайтуға көмектеседі. Мемлекеттік органдардың жұмысын автоматтандыру және цифрландыру сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін азайтып, пара алу және беру жағдайларын қысқартуға ықпал етеді. Жемқорлықпен күресу үшін заңнаманы қатаңдатып, парақорлыққа қатысты қылмыстарға ауыр жаза қолдану қажет. Жемқорлық жасаған адамдарға қатысты жауапкершілікті күшейту бұл індеттің таралуын тежеудің маңызды аспектісі. Қоғамдық ұйымдар, БАҚ және қарапайым азаматтар жемқорлыққа қарсы күресте маңызды рөл атқарады. Олар мемлекеттік органдардың жұмысын бақылап, парақорлық фактілерін жариялай алады. Азаматтық белсенділік сыбайлас жемқорлықты азайтуға ықпал етеді. Жемқорлықты індет ретінде қабылдау оның қоғамға тигізетін зиянын тереңірек түсінуге мүмкіндік береді. Бұл індетті жою үшін тек қана заңдар мен жазалау шаралары жеткіліксіз. Әрбір азамат, мемлекеттік орган, ұйым және қоғам мүшесі жемқорлыққа қарсы күреске атсалысуы қажет. Адалдық, ашықтық және әділдік принциптерін ұстану арқылы ғана біз бұл індетті жеңе аламыз. Бұл тұрғыдан келгенде Түркістан қаласында атқарылып жатқан жұмыстардың қатары қалың. Тарихи қалада түрлі салалардағы аталған мәселенің алдын алу бойынша кешенді шаралар іске асып келе жатыр. Жалпы кез келген өркениетті қоғам үшін сыбайлас жемқорлықпен күрес ең өзекті сұрақтардың бірі болып табылады. Сыбайлас жемқорлықпен күресу еліміздің бүгінгі күнгі күрделі мәселелерінің бірі болып отыр. Сыбайлас жемқорлық – мемлекеттік құрылымдардың экономика аясында қылмысты құрылымдармен біте қайнасуы, сондай-ақ мемлекеттегі лауазымды адамдардың, қоғамдық және саяси қайраткерлердің сатылғыштығы, парақорлығы. Өзінің қызметтік мәртебесі мен өкілеттіктерін жеке, топтық және өзге де бейқызметтік мүдделер үшін пайдалану жолымен жеке игіліктерді алу әрекетінен көрініс табады. Осы орайда, Түркістанда жоғарыда аталған сыбайлас жемқорлықтың алдын алу, жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру мақсатында ақпараттық үнпарақтар таратылып адам көп шоғырланған жерлерге ілінді. Егер де Сіз сыбайлас жемқорлық көріністеріне тап болсаңыз үнпарақта көрсетілген 1424 call орталығына хабарлассаңыз болады. Маңызды деректер жазылған үнпарақтарды қалалық «Жастар ресурстық орталығы» КММ белсенділері таратып, тұрғындарға маңызды тақырыптар бойынша мәліметтер берді. Жемқорлық – қоғамның дамуында үлкен кедергі болып табылатын әлеуметтiк, экономикалық, және саяси проблема. Бұл термин, негізінен, қызметтік жағдайын жеке пайда үшін пайдалану, заңсыз ақша алу, парақорлық және басқа адал емес іс-әрекеттерді қамтиды. Жемқорлықтың қоғамға тигізетін әсері терең және көп қырлы. Заңдың жүйенің пәрменсіздігі, қызметті бақылаудың жоқтығы және әлеуметтік әділдіктің болмауы жемқорлықтың таралуына әкеледі. Әлсіз экономика, жұмыссыздық, және адамдардың тұрмыстық мүмкіндіктерінің төмендігі жемқорлыққа итермелейді. Көптеген адамдар жақсы өмір сүру үшін заңсыз жолдарға жүгінеді. Жемқорлыққа қарсы мәдениеттің әлсіздігі, қоғамда пара беруге және алуға қатысты теріс көзқарастың қалыптасуы да осы проблемаға себеп болады. Мемлекеттік қызметкерлерге немесе басқа тұлғаларға қызметі үшін ақша немесе басқа материалдық игіліктер беру. Жемқорлық экономикаға теріс әсер етеді, инвестицияларды азайтады, және нарықтың тұрақсыздығына алып келеді. Саяси жүйені әлсіретеді, халықтың үкіметке сенімін төмендетеді. Әлеуметтік теңсіздікті арттырады, ал кімнің бай, кімнің кедей екенін шешуге ықпал етеді. Қорыта айтсақ, жемқорлық – қоғамның дамуына кедергі келтіретін маңызды мәселе. Ол тек жеке адамдарға ғана емес, тұтастай мемлекетке, қоғамға, және экономикаға теріс әсерін тигізеді. Жемқорлыққа қарсы күресті әрбір азамат, мемлекеттік орган, және қоғамдық ұйымдар бірлесіп жүргізуі тиіс. Тек осылай ғана біз әділ, ашық және тұрақты қоғам құра аламыз. Бүгін мен жемқорлық мәселесіне және онымен күресудің жолдарына тоқталғым келеді. Жемқорлық — елдің дамуында, оның әлеуметтік-экономикалық жағдайында, халықтың әл-ауқатында теріс әсер ететін проблема. Ол азаматтық қоғамның сенімін азайтып, мемлекеттік институттардың тиімділігін төмендетеді. Жемқорлықтың негізінде пара алу, пара беру, қызмет бабын теріс мақсатта пайдалану, мемлекет мүлкін жекешелендіру немесе жалған ақпарат беру сияқты әрекеттер жатады. Бұл құқық бұзушылықтардың әрқайсысы қоғамға үлкен зиян келтіреді. Жемқорлыққа қарсы күрес тек мемлекеттік деңгейде ғана емес, әр азаматтың қатысуымен жүзеге асырылуы тиіс. Осы мақсатта мынадай ұсыныстарды келтіруге болады — жемқорлыққа қарсы заңдардың тиімділігін арттырып, заң бұзушыларға қатысты жаза шараларын күшейту, мемлекеттік мекемелер мен ұйымдардың қызметінде ашықтықты қамтамасыз ету үшін электронды тарату, халыққа есеп беру жүйесін енгізу, жемқорлыққа қарсы сана қалыптастыру үшін білім беру жүйесінде, мектептер мен жоғары оқу орындарында арнайы курстар өткізу, жемқорлыққа қарсы қоғамдық ұйымдар мен белсенді азаматтарды белсенді түрде тарту, олардың жұмысына қолдау көрсету, Ресей, Сингапур, Жаңа Зеландия секілді елдердің жемқорлықпен күресудегі тәжірибелерін талдау және қолдану. Жемқорлықпен күрес кешенді көзқарасты талап етеді. Бұл барлық мекемелер, қоғамдық ұйымдар, кәсіпкерлер мен азаматтық қоғам тарапынан бірлескен жұмысты қажет етеді. Тек бірлесіп әрекет етсек, жемқорлықты жеңуге мүмкіндік туындайды.
