ЕМХАНА ҚЫЗМЕТІНІҢ САПАСЫНА БАҚЫЛАУ ЖАСАЛДЫ
Медицина – адамзат өмірінің сапасы мен ұзақтығын қамтамасыз ететін ең маңызды салалардың бірі. Ол адамның денсаулығын сақтауға, аурулардың алдын алуға және емдеуге бағытталған ғылыми-зерттеу, практикалық және әлеуметтік бағыттарды біріктіреді. Қазіргі таңда медицина саласының дамуы тек денсаулық сақтау жүйесіне ғана емес, сондай-ақ экономикалық, әлеуметтік және технологиялық прогреске де үлкен әсерін тигізуде. Медицина саласының негізгі бағыттары бірнешеу. Аурулардың алдын алу – медицинаның басты міндеттерінің бірі. Скринингтік бағдарламалар, вакцинация, денсаулық сақтау жөніндегі ағартушылық жұмыстары халықтың өмір сапасын жақсартып, аурулар мен өлім-жітім көрсеткіштерін азайтады. Заманауи медицинаның жетістіктері дәл әрі жылдам диагноз қоюға мүмкіндік береді. Компьютерлік томография, магниттік-резонанстық бейнелеу, генетикалық зерттеулер сияқты технологиялар ауруларды ерте кезеңде анықтауға жағдай жасайды. Қазіргі медицинада көптеген ауруларды емдеуге мүмкіндік бар. Хирургия, фармакология, терапия және реабилитация салаларындағы жетістіктер науқастардың тезірек сауығуына ықпал етеді. Сонымен қатар, жасанды интеллект пен робототехниканың медицинаға енгізілуі хирургиялық операциялардың дәлдігін арттыруда.
Ауыр аурулардан немесе жарақаттардан кейін науқастардың қалпына келуін қамтамасыз ету – медицинаның маңызды бағыты. Физиотерапия, психологиялық қолдау және заманауи протездік технологиялар науқастардың өмірге қайта оралуына көмектеседі. Денсаулық сақтау саласына цифрлық технологияларды енгізу – медицинаның маңызды тренді. Электрондық денсаулық паспорттары, телемедицина, мобильді қосымшалар және жасанды интеллект дәрігерлер мен пациенттердің өзара әрекеттесуін жеңілдетеді. Гендік терапия, биопринтинг және жасушалық технологиялар ауыр және емделмейтін ауруларға жаңа мүмкіндіктер ашады. Аталған технологиялар медицина саласының келешегін түбегейлі өзгертуі мүмкін. Эпидемиялар мен пандемиялар жағдайында халықаралық ынтымақтастықтың маңызы зор. Ғалымдар мен дәрігерлердің бірлескен жұмысы жаңа вакциналар мен емдеу әдістерін жылдам әзірлеуге мүмкіндік береді. Қазіргі медицинада этикалық мәселелер үлкен рөл атқарады. Эвтаназия, трансплантация, гендік инженерия сияқты тақырыптар қоғамда үлкен пікірталас тудыруда. Бұл бағытта халықтың мүддесін ескеретін заңнамалық және ғылыми шешімдер қабылдау маңызды. Дегенмен мәселелер де баршылық. Кейбір аймақтарда медициналық қызметтердің қолжетімділігі төмен. Бұл мәселені шешу үшін ауылдық жерлерде медициналық орталықтар салу, телемедицина мен жылжымалы емханаларды дамыту қажет. Дәрігерлер мен медициналық мамандардың жетіспеушілігі – медицина саласының өзекті мәселелерінің бірі. Бұл мәселені шешу үшін медициналық білім беру жүйесін жетілдіру және мамандарды ынталандыру маңызды. Денсаулық сақтау саласына бөлінетін қаржының жеткіліксіздігі инфрақұрылым мен қызмет көрсету сапасына әсер етеді. Бұл бағытта бюджеттік қаржыландыруды арттыру және жекеменшік медицинаны қолдау қажет. Медицина – бұл адамның өмір сүру сапасын жақсарту мен ұзартудың басты тетігі. Оның дамуы қоғамның денсаулығы мен әл-ауқатының кепілі болып табылады. Сондықтан медицина саласына инвестиция тарту, кадрларды даярлау және заманауи технологияларды енгізу – болашақтың маңызды қадамдарының бірі. Медицина тек ғылыми және техникалық сала емес, ол адамның өміріне, оның денсаулығы мен бақытты болашағына деген қамқорлықтың көрінісі. Бұл бағыттағы жұмыстар еліміздің үшінші мегаполисінде белсенді түрде жүзеге асырылып келеді. Мәселен, жуырда Шымкент қаласының денсаулық сақтау басқармасының басшысы Нұрлыбек Асылбеков №6 емхананың қызмет көрсету сапасын тексеру мақсатында арнайы барды. Ол емхананың галерея бөлігін, күндізгі стационарды, гинекология және жалпы тәжірибелі дәрігерлер бөлімшелерін аралап, емдеу мекемесінде атқарылып жатқан жұмыстармен танысты. Емхана екі корпустан тұрады, оларды байланыстыратын арнайы галерея жасақталып, пайдалануға берілген. Бұл шешім медициналық жабдықтарды, зертханалық және диагностикалық орталықтардың жұмысын тиімді үйлестіруге жағдай жасайды. Сонымен қатар, Нұрлыбек Асылбеков емханадағы 150-ден аса камерадан тұратын бейнебақылау жүйесінің жұмысын көріп шықты. Бұл жүйе шағымдардың алдын алуға, сапалы медициналық көмек көрсетуге және пациенттер мен медицина қызметкерлері арасындағы сенімді нығайтуға бағытталған. 2023-2024 жылдары біріңғай сенім орталықтарына түскен өтініштерді саралау нәтижесінде, емханаға қатысты шағымдар өткен жылмен салыстырғанда 12 пайызға азайғаны анықталды. Денсаулық сақтау басқармасының басшысы емхана жұмысына оң баға беріп, профилактикалық шараларды одан әрі күшейту бойынша нақты тапсырмалар жүктеді. Айта кету керек, Шымкентте былтыр міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру шеңберінде 1300-ден астам адамға жоғары технологиялық медициналық көмек көрсетілді. Яғни, ми қан тамырларының күрделі бұзылыстары мен жүрек ауруларын емдеуде күрделі ота жасауға қолжетімділік артып отыр. Сондай-ақ МӘМС аясында бүйрек, бауыр трансплантациясы мен алғаш рет жүрек трансплантациясы жүзеге асырылуда. Мегаполистегі № 2 қалалық аурухананың дәрігерлері 72 жастағы пациентке күрделі ота жасап, инсульттың алдын алды. Науқастың миына қан жеткізетін ұйқы артериялары бітеліп, халі мүшкіл болған. Білікті дәрігерлер құрамы дереу шешім қабылдап, оған МӘМС есебінен құны 6 млн 200 мың теңге тұратын жоғары технологиялық медициналық көмек көрсетті. Күрделі отаны білікті нейрохирург Еркін Медетов жасады. Қазіргі уақытта науқастың жағдайы жақсы, палатаға шығарылды. Бүгінде қалада жоғары технологиялық медициналық көмек түрлерін ұсынатын 10 медициналық мекеме қызмет көрсетуде. Биыл бұл мекемелер тарапынан 1500-ге жуық адамға көмек көрсету жоспарланып отыр.
Жалпы Қазақстанның денсаулық сақтау саласы – халықтың өмір сапасын арттыруға, аурулардың алдын алуға және халықтың әл-ауқатын жақсартуға бағытталған стратегиялық маңызды сала. Елдегі медициналық қызметтердің сапасын жақсарту мен олардың қолжетімділігін арттыру үшін мемлекет соңғы жылдары бірқатар реформалар мен бастамаларды жүзеге асырып келеді. Бірқатар маңызды реформалар жүзеге асты. 2020 жылы енгізілген міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесі халыққа медициналық қызметтердің қолжетімділігін арттыруға бағытталған. Бұл жүйе әр азаматқа сапалы және толыққанды медициналық көмек алуға мүмкіндік береді. МӘМС арқылы қаржыландыру көлемі артып, ауруханалар мен емханалардың материалдық-техникалық базасы жақсарды. 2016-2019 жылдары жүзеге асқан «Денсаулық» бағдарламасы елімізде медициналық қызметтердің сапасын арттыруға және тұрғындардың денсаулығын нығайтуға бағытталды. Бұл бағдарлама шеңберінде бастапқы медициналық-санитарлық көмек көрсету жүйесі жетілдіріліп, аурулардың алдын алу шаралары күшейтілді. «Саламатты Қазақстан» бағдарламасы халықтың денсаулығын жақсартуға, өмір сүру ұзақтығын арттыруға және медициналық көмектің сапасын арттыруға бағытталды. Бағдарлама аясында алғашқы медициналық көмек көрсету жүйесін күшейту, ауылдық аймақтарда медициналық инфрақұрылымды дамыту және денсаулық сақтау саласына инновациялық технологияларды енгізу жүзеге асырылды. Денсаулық сақтау саласын цифрландыру мемлекет басымдықтарының бірі болып табылады. Электрондық денсаулық паспорттары, «Damumed» мобильді қосымшасы және телемедицина платформалары арқылы медициналық қызметтердің қолжетімділігі мен сапасы артты. Бұл шаралар әсіресе ауылдық және шалғай аудандарда медициналық көмек алуға мүмкіндік берді. Қазақстанда медициналық мекемелердің материалдық-техникалық базасын жаңарту жұмыстары жүргізілуде. Жаңа ауруханалар, емханалар мен диагностикалық орталықтар салынуда. Сонымен қатар, ауылдық аймақтарда жылжымалы медициналық кешендер іске қосылды. Дәрігерлер мен медициналық мамандарды даярлау сапасын арттыру маңызды бағыттардың бірі. Бұл үшін мемлекеттік гранттар саны ұлғайтылып, халықаралық білім беру бағдарламалары енгізілуде. Жас мамандарды ауылдық жерлерге тарту үшін әлеуметтік пакеттер мен баспана беру сияқты ынталандыру шаралары қабылданды. Халық арасында салауатты өмір салтын насихаттау, вакцинация және профилактикалық тексерулер арқылы аурулардың алдын алу шаралары кеңінен жүргізілуде. Әсіресе, жүрек-қан тамырлары аурулары, онкологиялық және қант диабеті сияқты кең таралған дерттерге ерекше көңіл бөлінуде. Медициналық технологияларды енгізу және ғылыми зерттеулерді дамыту елдің денсаулық сақтау саласының болашағына тікелей әсер етеді. Заманауи диагностикалық және емдеу әдістерін пайдалану арқылы халыққа сапалы қызмет көрсетіледі. Қазақстанның денсаулық сақтау саласын дамытуға бағытталған шаралар халықтың денсаулығын жақсартуға және өмір сүру сапасын арттыруға үлкен үлес қосуда. Мемлекеттік бағдарламалар, цифрландыру және инновацияларды енгізу арқылы бұл сала тұрақты түрде дамып келеді. Дегенмен, кадрлық тапшылық, қаржыландыру және аймақтық теңсіздік мәселелерін шешу қажет. Бұл бағытта жүйелі жұмыстар жалғаса берсе, елдің денсаулық сақтау жүйесі болашақта одан әрі жақсара түсетіні сөзсіз.
