ҚОҒАМДЫҚ КЕҢЕСТЕ 2025-2027 ЖЫЛДАРҒА АРНАЛҒАН БЮДЖЕТ ЖОБАСЫ ҚАРАЛДЫ
Жуырда Шымкент қаласы Қоғамдық кеңесінің кезекті отырысы өтті. Жиынға қала мәслихатының төрағасы Бахадыр Нарымбетов қатысып, Қазақстан Республикасы мәслихаттарының 30 жылдық мерейтойы аясында бірқатар азаматтарды марапаттады. Қаланың құрметті азаматтары мен белсенді қоғам мүшелері «Жергілікті өкілді органдардың дамуына қосқан үлесі үшін» төсбелгісімен марапатталып, олардың еңбегі лайықты бағаланды.
Жиынның күн тәртібі аясында Шымкент қаласының 2025-2027 жылдарға арналған бюджет жобасы талқыланды. Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасының басшысы Ерлан Есқараев бюджет жобасы бойынша егжей-тегжейлі баяндама жасады. Ол алдағы жылдарға жоспарланған қаржы бағыттары мен мақсатты көрсеткіштер туралы айтып, кеңес мүшелерінің сұрақтарына жауап берді. Сондай-ақ, Шымкент қалалық Полиция департаменті бастығының орынбасары Ұлықбек Мылтықов қоғамдық тәртіпті сақтау, құқық бұзушылықтардың алдын алу және жол қауіпсіздігін қамтамасыз ету бойынша атқарылып жатқан жұмыстар туралы есеп берді. Ол құқықтық тәртіп пен азаматтардың қауіпсіздігін нығайту бағытында қолға алынған іс-шараларды атап өтті. Жиын барысында Қоғамдық кеңес мүшелері өз пікірлерін білдіріп, бірқатар ұсыныстар айтты. Айта кетейік, еліміздегі қоғамдық кеңестер – азаматтық қоғам мен мемлекеттік органдар арасындағы диалогты нығайтуға бағытталған маңызды институттардың бірі. Олар қоғамның түрлі мәселелерін шешуге, мемлекеттік саясаттың тиімділігін арттыруға және халықтың пікірін ескеруге арналған. Шымкент қаласының қоғамдық кеңесі де осы бағытта белсенді жұмыс істеп, қала тұрғындарының мүддесін қорғауда, өзекті мәселелерді шешуде маңызды рөл атқарады. Қоғамдық кеңестер Қазақстанда 2015 жылы қабылданған «Қоғамдық кеңестер туралы» заң аясында құрылды. Олардың негізгі мақсаты – қоғамдық бақылауды жүзеге асыру және мемлекеттік органдардың ашықтығын қамтамасыз ету. Қоғамдық кеңестер мемлекеттік бағдарламаларды талқылайды, азаматтардың өтініштері мен ұсыныстарын қарайды, әлеуметтік және экономикалық мәселелерді шешу жолдарын ұсынады және мемлекеттік органдардың есептерін тыңдайды және сараптайды. Шымкент қаласының қоғамдық кеңесі осы міндеттерді орындауда өз ерекшеліктерімен танылып келеді. Қаланың қарқынды дамуы, тұрғындар санының өсуі және әлеуметтік-экономикалық саланың кеңеюі қоғамдық кеңестің белсенділігі мен тиімділігін арттыруды талап етеді. Шымкент – Қазақстанның үшінші мегаполисі. Қала тұрғындарының саны 1 миллионнан асып, оның экономикалық, мәдени және әлеуметтік дамуы ерекше қарқынмен жүріп жатыр. Осындай ауқымды қалада қоғамдық кеңестің қызметі келесі мәселелерге бағытталған. Қоғамдық кеңес қала тұрғындарының талап-тілектерін тыңдап, олардың мәселелерін шешуде делдалдық қызмет атқарады. Бұл әсіресе инфрақұрылым, экология, білім беру және денсаулық сақтау салаларына қатысты. Кеңес мемлекеттік органдардың есеп беруін қадағалап, олардың ашықтығын қамтамасыз етеді. Қоғамдық бақылау арқылы сыбайлас жемқорлықтың алдын алуға ықпал етеді. Қоғамдық кеңес қаланың әртүрлі аудандарындағы тұрғындармен тығыз байланыс орнатып, олардың қажеттіліктерін анықтайды. Бұл жұмыс қала әкімшілігінің қызметін тиімді бағыттауға көмектеседі. Қоғамдық кеңес азаматтық белсенділікті арттыру мақсатында түрлі жобалар мен іс-шараларды ұйымдастырады. Шымкент қаласының қоғамдық кеңесі бірнеше бағытта нәтижелі жұмыс атқарды. Қаланың жолдары, қоғамдық көлік, тұрғын үй мәселелері бойынша шешімдер қабылдауға ықпал етті. Кеңес қаладағы ауаның ластануын азайту, жасыл аймақтарды көбейту бойынша ұсыныстар әзірледі. Білім беру сапасын жақсарту, медицина қызметінің қолжетімділігін арттыру сияқты салаларда нақты ұсыныстар жасап, олардың іске асуына көмектесті. Кеңес шағын және орта бизнес өкілдерінің құқықтарын қорғап, олардың мүдделерін мемлекеттік органдар алдында көтерді. Шымкент қаласының қоғамдық кеңесі алдағы уақытта да қаланың әлеуметтік-экономикалық дамуына ықпал ететін негізгі құралдардың бірі болмақ. Шымкент қаласының қоғамдық кеңесі – тұрғындардың үні мен мемлекеттік органдар арасындағы байланыс көпірі. Ол қоғамдағы мәселелерді анықтап қана қоймай, олардың шешілуіне ықпал етеді. Бұл кеңестің жұмысы арқылы азаматтық қоғамның дамуы, халықтың өмір сүру сапасының жақсаруы және қаланың тұрақты дамуы қамтамасыз етіледі. Шымкент – тек тарихы терең қала ғана емес, қарқынды дамып келе жатқан мегаполис. Оның қоғамдық кеңесінің белсенділігі мен тиімділігі еліміздегі өзге өңірлерге үлгі боларлықтай. Қоғамдық кеңестің жұмысы арқылы қала тұрғындары өз тағдырына жауапкершілікпен қарап, белсенді азаматтық позицияны ұстануға шақырылады. Бұл өз кезегінде қоғам мен мемлекеттің тұрақты дамуының негізі болмақ. Айта кету керек, бұған дейін Шымкентте Ішкі саясат және жастар істері жөніндегі басқармасының тапсырысы бойынша «Алтын Орда» қоғамдық қорының қолдауымен «Әйел. Қоғам. Саясат» жобасы аясында «Әйел бейнесі – қоғам бейнесі» тақырыбында әйелдер форумы өтті. Форумның мақсаты — қоғамдағы әйелдердің рөлі мен олардың өмірдің түрлі салаларына қосқан үлесін терең түсіну және бағалау. Әйелдердің қоғамдағы орнын көрсету, білім алу, кәсіпкерлік, саясат, ғылым, және өнер салаларында белсенді болуын қолдау арқылы жалпы қоғамның прогресін қамтамасыз ету және оларға қолдау көрсетудің маңыздылығын түсіндіру. Кешегі қазақ әйелінің даналығы арқылы қазіргі заман әйелінің бейнесін ашып, болашақ қазақ әйелінің болмысын қалыптастыруға серпін беру. Форумға «Перзент» балалар үйінің басшысы Әмина Қажы Әжібаева, ҚР Журналистер одағының мүшесі, Қоғам қайраткері, «Игілік» журналының бас редакторы Меруерт Айтенова, Қазақстанның еңбек сіңірген ұстазы, №23 мектеп лицейдің директоры Тойлыбаева Жанар Жорақызы және 17-23 жас аралығындағы студент жастар қатысты. Аталмыш форум жаңа бастамаларды, әйелдердің қоғам өміріндегі рөлін арттыруға, олардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғауға, жеке өсуі үшін жағдай жасауға арналған жалпы тәсілдерді әзірлеу үшін диалог алаңы болды. Мәселенің түйткілін көтеру мақсатында Меруерт Айтенова өзінің өмірлік тәжірибесінен әйелдерге қатысты біршама ойларымен бөлісіп, олардың қоғамдағы рөлін қайта қарастырудың маңыздылығын атап өтті. Ол әйелдерге қатысты стереотиптерді бұзудың және олардың құқықтары мен еркіндіктерін кеңейтудің қажеттілігін алға тартты. Ал, Әмина қажы әйелдердің кәсіби және жеке өміріндегі табыстарын шектейтін ескірген көзқарастардан арылудың маңыздылығын жиі атап өтті. Сонымен қатар, әйелдердің ішкі әлеуетін ашып, оларды өз армандарына ұмтылуға шабыттандыруға шақырды. Жиынның соңында оқырмандар мен қонақтар арасында сұрақ-жауап сессиясы өтті. Қатысушылар қозғалған мәселелер мен негізігі тақырыпқа қатысты сұрақтар қойып, ой бөлісті. Бірқатар оқырмандар әйелдер құқығы, гендерлік теңдік және қоғамдағы стереотиптер туралы пікірлерге ерекше қызығушылық танытты. Айта кету керек, Қазақстан Президенті жанындағы Әйелдер істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі Ұлттық комиссия жұмыс істейді. Оның құрамына экономика мен қоғамдық өмірдің түрлі салаларындағы қоғамның көрнекті өкілдері кіреді. Ана мен бала денсаулығын қорғау, жүкті әйелдерді, бала тууға байланысты демалыстағы әйелдерді, сондай-ақ көпбалалы аналар мен мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған әйелдерді әлеуметтік қорғау бойынша барынша мемлекеттік қолдау қамтамасыз етіліп отыр. Бала туу және бала асырап алу кезінде біржолғы материалдық қолдау жүйесі, аналар мен әкелердің гендерлік теңдігін қамтамасыз ете отырып және күтуші ата-ананың әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қосатын үлесіне қарай бір жасқа дейінгі бала күтімі кезінде отбасын материалдық қолдау жүйесі құрылды. Қазақстандық әйелдер еліміздің қоғамдық-саяси өміріне белсенді қатысуда. Мәселен, бүгінде Қазақстан парламентінің төменгі палатасында әйелдердің үлесі 26,5%-ды құрайды. Бұл көрсеткіш 2011 жылы 17,8%-дан аспаған. Саяси лауазымдарды 65 әйел атқарады. Олардың арасында агенттіктердің төрағалары, министрлер мен вице-министрлер, Конституциялық Кеңестің, Орталық сайлау комиссиясының мүшелері, Төтенше және өкілетті елшілер, өңірлердің әкімдері мен әкімдер орынбасарлары және басқалар бар. Гендерлік теңдік стратегиясы аясында қабылданған кешенді гендерлік әдістерді енгізгелі 20 жылдан астам уақыт өтті және гендерлік мәселе бойынша жаңартылған саясат қабылдаған Қазақстан гендерлік теңдікті қолдайтынын көрсетіп келеді.
