ШЫМКЕНТ ҚАЛАСЫНЫҢ ҚОҒАМДЫҚ КЕҢЕСІНДЕ ӨЗЕКТІ МӘСЕЛЕЛЕР ТАЛҚЫЛАНДЫ
Шымкент қаласында өткен Қоғамдық кеңестің кезекті отырысы әлеуметтік-экономикалық дамудың өзекті мәселелерін ашық форматта талқылауға мүмкіндік берген маңызды алаң болды. Іс-шараны Қоғамдық кеңес төрағасы Бұхарбай Парманов жүргізіп, жиынға кеңес мүшелерімен қатар бұқаралық ақпарат құралдарының өкілдері және бірқатар мемлекеттік органдардың басшылары қатысты. Бұл өз кезегінде кеңестің жұмысы ашықтық пен жариялылыққа негізделіп отырғанын көрсетеді.
Жиын барысында күн тәртібіне сәйкес бірнеше сала жетекшілерінің баяндамалары тыңдалды. Атап айтқанда, ҚР Ұлттық экономика министрлігі Табиғи монополияларды реттеу комитетінің Шымкент қаласы бойынша департаментінің басшысы Қанат Көшекбаев, Қалалық жайлы ортаны дамыту басқармасының басшысы Әсет Оңғар, Ішкі саясат және жастар істері жөніндегі басқармасының басшысы Айгүл Жұмағұлова салалардағы жұмыс жайын баяндады. Бұл баяндамалар арқылы қала тіршілігінің түрлі салаларындағы мәселелер мен жоспарлар кең ауқымда сараланып, Қоғамдық кеңес мүшелерінің ұсыныстары мен сұрақтары арқылы нақты талдауға түсті. Қанат Көшекбаев өз баяндамасында табиғи монополиялар саласындағы жағдайға кеңінен тоқталды. Оның айтуынша, қазіргі таңда Шымкент қаласы бойынша табиғи монополиялар субъектілерінің тізілімінде 76 қызмет түрі бойынша 56 субъект тіркелген. Бұдан бөлек, қоғамдық маңызы бар нарықта 1 субъект жұмыс істейді. Бұл цифрлар коммуналдық инфрақұрылымның кең әрі күрделі құрылым екенін аңғартады. Басты назарда тұрған – бес ірі субъектінің жұмысы. Олар — «Су құбыры және канализация» МКК, «Су ресурстары – Маркетинг» ЖШС, «3-Энергоорталық» АҚ, «Қуатжылуорталық-3» МКК, «QAZAQGAZ AIMAQ» АҚ Шымкент өндірістік филиалы. Бұл кәсіпорындардың барлығы бес жылдық бекітілген тарифтер бойынша қызмет көрсетуде. Дегенмен, кеңес мүшелері тарапынан тариф қалыптастыру үдерісінің ашықтығына, тұрғындар үшін түсініктілігіне және сапалы қызметтің тұрақты қамтамасыз етілуіне қатысты бірқатар сұрақтар қойылды. Бұл – табиғи монополиялар қызметіне қоғамдық сенімнің толық орнықпағанын көрсетеді. Кеңес отырысында бұл сенімді арттыру үшін тарифтік шешімдерге қатысты қоғамдық тыңдауларды жиірек өткізу, халықтың пікірін ескеру және ақпаратты қолжетімді ету ұсынылды.
Қоғамдық кеңесте қаралған маңызды мәселелердің бірі – Шымкент қаласының жайлы ортаны дамыту басқармасының 2025 жылға арналған бюджеті болды. Басқарма басшысы Әсет Оңғар таныстырған мәліметтерге сәйкес, келесі жылға жоспарланған жалпы бюджет көлемі 26 млрд 49,3 млн теңгені құрайды. Бұл — қала тіршілігі үшін маңызды салаларға бағытталған ауқымды қаржы. Бюджет құрылымы бірнеше ірі бағытқа бөлінген. Яғни, мемлекеттік-жекешелік әріптестік жобаларына – 15 млрд 175,6 млн теңге, каналдарды қалпына келтіру мен су ағынын бақылауға – 3 млрд 106,6 млн теңге, қала аумақтарын күтіп-ұстауға – 217,4 млн теңге, Дендрологиялық саябақты күтіп-ұстауға – 763,3 млн теңге, «Жасыл белдеу» мекемесін қолдауға – 515,6 млн теңге және көше және саябақтарды көгалдандыру, абаттандыру жұмыстарына – 4 332,7 млн теңге. Аталған шығындар экологиялық қауіпсіздік, қалалық ландшафтық орта мен инженерлік инфрақұрылымды дамыту сияқты маңызды мақсаттарға бағытталған. Кеңес мүшелері бұл қаржының тиімді игерілуіне қоғамдық бақылауды күшейту қажеттігін атап өтті. Сонымен бірге, көгалдандыру мен су арналарының жағдайы бойынша нақты көрсеткіштер мен тиімділік индикаторларын енгізу ұсынылды.
Кеңес барысында Қоғамдық кеңес мүшелері қалалық басқармалардың тек есеп беруімен шектелмей, тұрақты түрде кері байланыс орнатуға, өз қызметтерінің нәтижелілігін көрсететін ашық көрсеткіштер жүйесін қалыптастыруға шақырды. Бұл — қоғамдық кеңестердің мәнін арттыратын негізгі элементтердің бірі. Көп жағдайда тұрғындар қалалық инфрақұрылым немесе коммуналдық қызметтер жайлы ақпаратты толық білмейді немесе кеш алады. Сондықтан Қоғамдық кеңес мүшелері әлеуметтік желілер мен ресми сайттар арқылы мәлімет таратуды күшейтуді, алдағы жобалар бойынша қоғамдық тыңдаулар мен кеңестер өткізуді жүйелі форматқа енгізуді ұсынды. Кеңес отырысында Ішкі саясат және жастар істері жөніндегі басқарма басшысы Айгүл Жұмағұлова да сөз сөйлеп, жастар саясаты, қоғамдық ұйымдармен өзара іс-қимыл және ақпараттық саясат бағытындағы жұмыстар туралы қысқаша баяндама жасады. Бұл салада басқарманың жоспарлары мен жобаларына қатысты нақты ұсыныстар айтылды, оның ішінде жастар арасындағы жұмыссыздықты азайту, еріктілік қозғалыстарын қолдау және азаматтық бастамаларды дамыту қажеттілігіне назар аударылды.
Шымкент қаласының Қоғамдық кеңесінің кезекті отырысы — қалалық деңгейде қоғамдық диалогтың жанданғанының нақты көрінісі. Мұнда әкімдік, басқармалар мен тұрғындар арасындағы қатынас біржақты есеппен шектелмей, өзара пікір алмасуға, сын-ескертпелерге және ұсыныстарға негізделіп отыр. Қоғамдық кеңес тек бақылаушы орган емес, сонымен қатар шешім қабылдау үдерісіне ықпал ете алатын пікір алаңына айналып келеді. Отырыс қорытындысы бойынша айтылған барлық ұсыныстар мен мәселелер тиісті мемлекеттік органдарға жолданып, нақты бақылауға алынатын болды. Бұл — қоғамдық кеңестің ұсыныстарының жай айтылып қалмай, нақты шешімге ұласатынына үміт береді. Бүгінгі таңда азаматтық қоғам мен мемлекеттік басқару арасындағы байланыс қаншалықты ашық әрі тиімді болса, жергілікті басқару сапасы да соғұрлым жоғары болмақ. Ал Қоғамдық кеңестер – осы байланысты қамтамасыз ететін негізгі демократиялық тетік. Сондықтан олардың жұмысын қолдап, одан әрі дамыту – ел ішіндегі ашық қоғам мен тиімді басқару жолындағы маңызды қадам.
