АППАРАТ МӘЖІЛІСІ ӨТТІ

Шымкент қаласы Қазақстанның ірі өнеркәсіптік, сауда және мәдени орталықтарының бірі ретінде қарқынды дамып келеді. Қаланың даму перспективалары бірнеше стратегиялық құжаттарда айқындалған. 2020 жылы Шымкент қаласының 2021-2025 жылдарға арналған даму бағдарламасы жаңа форматта әзірленіп, қалалық мәслихаттың шешімімен бекітілді. Бұл бағдарламада инфрақұрылымды дамыту, көгалдандыру, қоршаған ортаны жақсарту, денсаулық сақтау саласын жетілдіру және сыбайлас жемқорлықпен күрес мәселелері қарастырылған. 2023 жылы Қазақстан Республикасының Үкіметі Шымкент қаласының 2035 жылға дейінгі жаңа бас жоспарын бекітті. Бұл жоспарға сәйкес, қаланың тұрғын үй құрылысы көлемі ұлғайып, жаңа өндірістік аймақтар, айналма темір жол тармақтары және тәулігіне 20 мың жолаушы қабылдайтын жаңа темір жол вокзалының құрылысы жоспарланған. Сонымен қатар, қаланы жаппай көгалдандыру және экологиялық тәуекел аймақтарын жою шаралары көзделген.

Шымкент агломерациясын аумақтық дамытудың өңіраралық схемасы бекітіліп, агломерация аумағында резеңке және пластмасса бұйымдары өндірісін дамыту жоспарланған. Бұл өндірістер Шымкент, Сарыағаш, Арыс қалалары мен Сайрам ауданында орналасқан кәсіпорындар базасында жүзеге асырылады. Жалпы, Шымкент қаласының даму жоспарлары оның әлеуметтік-экономикалық әлеуетін арттыруға, тұрғындардың өмір сүру сапасын жақсартуға және қаланы заманауи мегаполис ретінде қалыптастыруға бағытталған. Бұл тұрғыдан келгенде, қазіргі уақытта миллионнан аса халқы бар қалада бірқатар өзекті мәселелер шешімін тауып келеді. Мәселен, жуырда қала әкімі Ғабит Сыздықбековтің төрағалығымен өткен аппараттық мәжілісте қаңғыбас жануарларды уақытша ұстау орталығының және кепілдік міндеттемелік мерзімі бар жолдарға қатысты жұмыстар, Қазақстан Республикасының тіл туралы заңнамасын сақтау шаралары талқыланды. Ауыл шаруашылығы және ветеринария басқармасының басшысы Т.Мекамбаев аталған орталықтың және қаңғыбас иттерді азайтуда атқарылған жұмыстарды баяндады. Қала әкімі сала басшысына орталық жұмысын жүйелеп, өзекті мәселені түбегейлі жоюда нақты тапсырмалар берді. Жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасының басшысы Р.Ибрагимов жолдарды қайта қалпына келтіру бағытында атқарылған жұмыстарды таныстырды. Қазіргі таңда жөндеу жұмыстары жүргізілген 543 нысан кепілдік мерзімінде тұр. Мониторинг жүргізу барысында 23 нысанда ақаулар пайда болғаны анықталды.  Қала басшысы жауаптыларға жолдарды қайта қалпына келтіруде салғырттық танытқан мердігер компанияларға, жолдарды рұқсатсыз бұзған кәсіпкерлерге қатысты шараларды күшейтуді тапсырды. Бұл ретте әріптестеріне бюджет қаражатының бос шығындалмауын қадағалауды қатаң ескертті. Жалпы бюджет қаражатын тиімді жұмсау – мемлекеттік ресурстарды қоғамның әлеуметтік және экономикалық қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін барынша ұтымды пайдалану процесі. Бұл үкімет пен жергілікті басқару органдарының негізгі міндеттерінің бірі болып табылады, себебі тиімді жұмсалған қаражат елдің дамуына, әлеуметтік әл-ауқаттың артуына және экономикалық тұрақтылыққа тікелей әсер етеді. Бюджет қаражатын тиімді пайдалану – экономикалық дамудың негізі. Қаражаттардың дұрыс бөлінуі инфрақұрылымды жақсартуға, жаңа жұмыс орындарын құруға және халықтың әл-ауқатын арттыруға септігін тигізеді. Тиімді жұмсалған қаражат арқылы мемлекеттің экономикалық өсіміне қол жеткізу мүмкін. Бюджет ресурстарының мақсатты және тиімді жұмсалуы арқылы мемлекет денсаулық сақтау, білім беру, әлеуметтік қорғау сияқты маңызды салаларды дамытуға мүмкіндік алады. Осы салаларға бөлінген қаражат дұрыс пайдаланылған жағдайда, халықтың өмір сүру сапасы едәуір жақсарады. Бюджет қаражатының тиімді жұмсалуы – азаматтардың мемлекетке деген сенімін арттырады. Халық салық ретінде төленген қаржының мемлекет тарапынан ұтымды қолданылғанын көргенде, оның мемлекетке деген сенімі күшейеді. Бұл өз кезегінде қоғамдағы тұрақтылықты нығайтады. Бюджет қаражатын тиімді жұмсаудың маңызды қадамдарының бірі – дұрыс жоспарлау және бақылау. Бюджет шығыстарының әрбір бабы мұқият талданып, қоғам қажеттіліктеріне сай мақсатты жұмсалуы тиіс. Сонымен қатар, шығындарды бақылау механизмдері қаражаттың ұрлануына немесе мақсатсыз жұмсалуына жол бермеу үшін қажет. Бюджет қаражатының жұмсалуы ашық болуы керек. Мемлекеттік органдар бюджет қаражатын қайда және қалай жұмсағаны туралы есеп беріп, қоғамды ақпараттандыруы қажет. Ашықтық пен есеп берушілік қоғам мүшелеріне бюджет шығыстарын бақылауға мүмкіндік береді және жемқорлық тәуекелдерін төмендетеді. Бюджет қаражатының тиімді жұмсалуына кедергі келтіретін негізгі факторлардың бірі – жемқорлық. Сондықтан жемқорлыққа қарсы күрес мемлекеттік қаржыны ұтымды пайдаланудың маңызды бөлігі болып табылады. Мемлекет тарапынан тиісті бақылау және қатаң санкциялар жемқорлық деңгейін төмендетіп, бюджеттің тиімді жұмсалуына жол ашады. Цифрлық технологияларды енгізу арқылы бюджет қаражатын бақылау және басқару оңайлайды. Электронды платформалар арқылы бюджет қаражатының қайда және қалай жұмсалып жатқанын қоғам бақылап, мемлекеттік органдардан есеп талап ете алады. Цифрландыру бюджеттік процестердің тиімділігін арттырып, әкімшілік шығындарды азайтуға көмектеседі. Қазақстанда бюджет қаражатын тиімді пайдалану мақсатында бірқатар реформалар жүзеге асырылуда. Мемлекеттік сатып алулардың ашықтығын қамтамасыз ету, цифрлық жүйелерді енгізу және бюджеттік жоспарлау процестерін жетілдіру бағытында жұмыстар жүргізілуде. Сонымен қатар, «Ашық бюджеттер» платформасы арқылы азаматтар бюджет қаражатының қайда жұмсалып жатқанын бақылап, өз пікірлерін білдіре алады. Мемлекеттік аудит те бюджет қаражатының тиімді жұмсалуын қамтамасыз ету жолындағы маңызды құрал болып табылады. Аудиторлық тексерулер мемлекеттік органдардың қаржылық тәртібін арттырып, қаражаттың ұтымды пайдалануын қадағалайды. Бюджет қаражатын тиімді жұмсау – елдің әлеуметтік-экономикалық дамуының негізгі шарттарының бірі. Ол мемлекет пен қоғам арасындағы сенімді нығайтып, халықтың өмір сүру сапасын жақсартуға мүмкіндік береді. Бюджетті тиімді жоспарлау, ашықтықты қамтамасыз ету, жемқорлықпен күресу және цифрлық технологияларды пайдалану – бюджет қаражатының тиімділігін арттырудың негізгі жолдары. Мемлекет пен қоғамның бірлескен іс-қимылы арқылы бюджет қаражатының тиімді жұмсалуын қамтамасыз етіп, елдің тұрақты дамуына қол жеткізуге болады.