ЭНЕРГЕТИКАЛЫҚ ҚАУІПСІЗДІК ПЕН ТҰРАҚТЫ ДАМУ ЖОЛЫНДАҒЫ СТРАТЕГИЯЛЫҚ ҚАДАМ
Қазақстан Республикасы Президентінің Жолдауын іске асыру жөніндегі жалпыұлттық іс-шаралар жоспарына сәйкес, Түркістан облысында қуаты 1000 МВт болатын бу-газ қондырғысын (БГҚ) салу – елдің энергетикалық тәуелсіздігі мен инфрақұрылымдық тұрақтылығын қамтамасыз ететін маңызды жобалардың бірі. Қазіргі таңда бұл стратегиялық маңызы зор нысан Сайрам ауданында бой көтеруде.
Жоба республикалық деңгейдегі энергетикалық жүйені күшейту, Түркістан облысын электр қуатымен тұрақты қамтамасыз ету және индустрия мен халық саны қарқынды өсіп жатқан өңірдің энергияға деген сұранысын өтеу мақсатында жүзеге асырылып отыр. Облыс әкімі Нұралхан Көшеровтің төрағалығымен өткен жиында аталған жобаның қазіргі барысы мен шешімін күткен мәселелер талқыланды. Жиын барысында әкім «Бұл – аса маңызды жоба. Уақтылы әрі сапалы атқарылуы тиіс. Жұмысшылар санын көбейтіп, жобаны жандандыру қажет. Облыс әкімдігі тарапынан толық қолдау көрсетіледі», – деп атап өтті. Қазіргі таңда бетондау жұмыстарының 64%-ы орындалған. Металл конструкцияларды монтаждау 9,2% деңгейінде. Қажетті құрал-жабдықтар мен құрылыс материалдары жеткізілуде. Инфрақұрылым тарту, газ, электрмен жабдықтау жұмыстары қатар атқарылуда. Жер телімдерін мемлекет меншігіне өткізу процесі жүріп жатыр. Жобаның акционері – еліміздің басты қаржылық-инвестициялық құрылымы «Самұрық-Қазына» АҚ, бұл өз кезегінде жобаның сенімділігі мен қаржылық тұрақтылығын қамтамасыз етеді.
Қуаты 1000 МВт болатын бу-газ қондырғысы – Қазақстанның энергетика саласында салынып жатқан ең ірі нысандардың бірі. Бұл көрсеткіш бірнеше облысты толық электрмен қамтуға жеткілікті екенін көрсетеді. БГҚ-ның негізгі артықшылықтарына келсек, энергия тиімділігі жоғары – классикалық көмір станцияларына қарағанда 2 есеге дейін артық қуат өндіреді. Экологиялық таза – парниктік газдардың бөлінуі әлдеқайда аз. Жоғары икемділік – қажеттілікке байланысты қуатты тез арттырып немесе төмендетуге болады. Озық технологиялармен жабдықталады, бұл ұзақмерзімді пайдалану тиімділігін арттырады. Жиын барысында құрылыс барысындағы бірқатар кедергілер мен баяу орындалып жатқан бағыттар да сөз болды. Атап айтқанда, металл конструкцияларды монтаждау деңгейінің төмендігі – 10 пайызға жетпеген. Жұмыс күшінің жеткіліксіздігі – құрылыс қарқынын арттыру үшін қосымша кадр қажет. Қаржыландыру мен материал жеткізіліміндегі логистикалық кідірістер бар. Бұл мәселелерді шешу үшін аймақтық және республикалық деңгейдегі ведомстволар арасында үйлесімді іс-қимыл қажет. БГҚ құрылысы – бұл тек Түркістан облысының емес, бүкіл Қазақстанның энергетикалық қауіпсіздігіне бағытталған инвестиция. Оған қоса жаңа өндірістік қуат көздері іске қосылғанда өңірдегі өнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының дамуы жеделдейді. Инвесторлар үшін тұрақты инфрақұрылым қалыптасады. Жаңа жұмыс орындары ашылады (құрылыс кезеңінде де, іске қосылғаннан кейін де). Электр энергиясының өзіндік құны төмендеп, тарифтік саясатта оң өзгерістер орын алуы мүмкін.
Сайрам ауданында салынып жатқан 1000 МВт қуаттағы бу-газ қондырғысы – Қазақстан энергетикасының жаңа белесі. Бұл жоба – экологиялық, экономикалық және әлеуметтік тұрғыдан аса маңызды нысан. Оның табысты жүзеге асуы елдің энергетикалық тәуелсіздігін нығайтып қана қоймай, Түркістан облысының индустриялық және урбанистік даму қарқынын күшейтуге зор ықпал етеді. Жергілікті биліктің белсенді қолдауы мен қоғамдық бақылау, сондай-ақ уақтылы қаржыландыру арқылы бұл жоба уақтылы әрі сапалы іске асады деген сенім мол.
