«МӘҢГІЛІК ЕЛ – МӘРТЕБЕЛІ ТІЛ» АПТАЛЫҒЫНЫҢ ЖАБЫЛУ САЛТАНАТЫ ӨТТІ
Түркістан қаласындағы Ө. Жәнібеков атындағы №27 IT мектеп-лицейінде Қазақстан халқы тілдері күніне орай ұйымдастырылған «Мәңгілік ел – мәртебелі тіл» тақырыбындағы апталықтың жабылу салтанаты өтті. Бұл шараның аясында тілдің қоғамдағы рөлі, ұлттық құндылықтарды сақтау мен дәріптеу, этносаралық келісімді нығайту мәселелері кеңінен қамтылды. Апталықтың қорытындысы білім беру саласында тіл саясатын жүзеге асырудың нақты қадамдарын айқындап, жас ұрпаққа бағыт-бағдар берді.
Мерекелік апталықтың басты мақсаты – оқушылардың мемлекеттік тілге деген құрметін арттыру, көптілді қоғамда өмір сүруге бейімдеу және тіл арқылы «Мәңгілік ел» идеясын дәріптеу болды. Ұйымдастырушылар оқушылардың тек қазақ тілін меңгеруін ғана емес, сонымен қатар Қазақстанда тұратын түрлі этнос өкілдерінің тілдеріне құрметпен қарауын да көздеді. Бұл қадам жас буынды ұлттық құндылықтарды құрметтеуге, төзімділік пен сыйластыққа тәрбиелейді. Іс-шараның мазмұны бірнеше бағытқа негізделді. Ең алдымен, мемлекеттік тілдің қоғамдағы орны мен мәртебесі түсіндірілді. Бұл – тілдік сананы қалыптастырудағы аса маңызды фактор. Тіл – тек қатынас құралы ғана емес, ол ұлттың рухани болмысы, мәдени мұрасы. «Мәңгілік ел – мәртебелі тіл» тақырыбының өзі осыны айқындап тұр. Сонымен қатар, шара барысында оқушылардың шешендік өнерін дамытуға, көпшілік алдында сөйлеу дағдыларын жетілдіруге баса назар аударылды. Түрлі сахналық қойылымдар, әдеби шығармаларды мәнерлеп оқу, пікірталас элементтері арқылы оқушылардың тілге деген қызығушылығы оянды. Бұл өз кезегінде олардың тұлғалық дамуына оң әсер етеді. Күтілетін нәтижелердің бірі – оқушылар арасында тілге деген сүйіспеншілік пен патриоттық сезімнің қалыптасуы. Бұл бағытта мектептің қазақ тілі мен әдебиеті, орыс тілі мен әдебиеті, ағылшын тілі пән бірлестіктері ауқымды жұмыс атқарды. Үш тілді қатар меңгеруге арналған әдістемелік шаралар өткізіліп, оқушылардың көптілді ортада еркін қарым-қатынас жасауына жағдай жасалды. Осылайша, тіл апталығы тек мемлекеттік тілді дәріптеп қана қоймай, Қазақстандағы тілдік әралуандылықты да паш етті.
Апталықтың жабылу салтанатында мектеп-лицей директоры Гүлбану Шәріпбекқызы Усербаева сөз сөйлеп, өткізілген іс-шараларға жоғары баға берді. Ол ұстаздар мен оқушылардың белсенділігін ерекше атап өтіп, тіл мерекесінің жас ұрпақ санасында терең із қалдыратынын жеткізді. Директордың жүрекжарды тілегі тіл саясатының жүзеге асуына мектеп ұжымының қосып отырған үлесін айқын көрсетті. Бұл апталықтың тағы бір ерекшелігі – «Мәңгілік ел» идеясының тіл арқылы насихатталуы. «Мәңгілік ел» – Қазақстанның басты ұлттық тұжырымдамаларының бірі. Ол халық бірлігіне, рухани мұраға, мемлекеттік тілдің дамуына негізделген. Тілді дәріптеу арқылы жас буынға елдің болашағы үшін жауапкершілік жүктеледі. Мектеп қабырғасында өткен мұндай іс-шаралар осы идеяны оқушылардың бойына ерте жастан сіңіруге мүмкіндік береді. Апталық барысында топтық жұмыстарға да баса назар аударылды. Бұл оқушылардың өзара ынтымақтастығын нығайтып, ұжымдық шешім қабылдауға үйретті. Әсіресе әртүрлі тілде өткен ойындар мен жарыстар олардың белсенділігін арттырып, шығармашылық қабілеттерін дамытуға ықпал етті. Жас буын тек білім алып қана қоймай, өзін еркін тұлға ретінде көрсете алды. Жалпы алғанда, бұл шара білім беру мекемелерінде тіл саясатын іске асырудың тиімді үлгісі болды. Мемлекеттік тілді дәріптеумен қатар, көптілділік қағидаты да назардан тыс қалмады. Қазақстанның этномәдени әралуандығы – елдің басты байлығы. Сондықтан мектеп қабырғасынан бастап өзге ұлт өкілдерінің тілін құрметтеу – қоғамдық келісімнің кепілі болып саналады. Мұндай апталықтар оқушыларға зор әсер қалдырады. Олар тек тілдің маңызын түсініп қана қоймай, өздерінің патриоттық сезімін оятады, ұлттық болмысына терең үңіледі. Білім беру жүйесі үшін бұл – оқушыны жан-жақты тұлға ретінде қалыптастырудың бірегей тетігі. Қорытындылай келе, «Мәңгілік ел – мәртебелі тіл» апталығының жабылу салтанаты өз мақсатына жетті. Ол оқушыларды тілдің құдіретін түсінуге, мемлекеттік тілге құрметпен қарауға, өзге этностардың тілін бағалауға үйретті. Ең бастысы – жас ұрпақтың бойына патриоттық сезім ұялатып, ел болашағының тілмен тікелей байланысты екенін дәлелдеді. Мектеп ұжымы атқарған бұл игі іс қоғамдағы рухани бірлік пен тілдік мәдениеттің дамуына қосылған зор үлес болып қала бермек.
