ӨНДІРІС ОРЫНДАРЫН КӨБЕЙТУ МӘСЕЛЕСІ ТАЛҚЫЛАНДЫ

Түркістан облысында облыс әкімінің орынбасары Нұрбол Тұрашбеков жетекшілік ететін салалар бойынша жүргізілген жұмыстар мен алдағы міндеттер нақты сарапқа салынып, өңірдің табиғи ресурстарын тиімді пайдалану, ауыл шаруашылығы мен қайта өңдеу салаларындағы серпінді даму мәселелері жан-жақты талқыланды. Бұл – өңірдің стратегиялық дамуы тұрғысынан аса маңызды қадам. Жиын барысында атқарылған жұмыстар ғана емес, жүйелі түйткілдер мен оның шешу жолдары да ашық айтылды.

Табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу басқармасы өңірдегі балық шаруашылықтарын түгендеу нәтижесінде 231 шаруашылықты анықтаған. Бұл – Түркістан облысының су ресурстары мен экожүйелік әлеуетінің жоғары екендігін айғақтайды. Алайда, олардың ішінде тек 164 шаруашылық қана балық инспекциясымен заңдастырылған. Бұл – қалған 67 шаруашылықтың құжаттық тұрғыдан әлі де реттеуді қажет ететінін көрсетеді. Мұндай жағдайдың орын алуы экожүйеге төнетін қауіппен қатар, салықтық түсімдер мен бақылау тетіктерінің әлсіздігін де білдіреді. Осы тұрғыда Нұрбол Тұрашбеков бұл саланы толық цифрландыру, шаруашылық субъектілеріне биологиялық негіздемелер бойынша кеңес беру және тіркеуді жеделдету қажеттігін атап өтті. Бұл бастама салада ашықтықты қамтамасыз етумен қатар, заңсыз балық аулау мен табиғатқа залал келтірудің алдын алады.

Облыс аумағындағы «Жасыл аймақ» мекемесінің ұңғымалары жөнделіп, толық іске қосылған. Бұл – өңірдегі көгалдандыру жұмыстарының сапалы жүргізілуіне мүмкіндік береді. Аймақтағы климаттық ерекшеліктерді ескерсек, көгалдандыру тек эстетикалық емес, экологиялық тұрғыдан да өзекті мәселе. Жасыл желектерді уақытылы суару – өңірдің микроклиматын қалыптастырудағы маңызды фактор. Осы орайда, қала мен ауыл арасындағы «жасыл белдеулерді» күшейту арқылы өңірлік тұрақты даму стратегиясын жүзеге асыру қажет. Бұл бағытта орман шаруашылығымен қатар, су үнемдеу технологияларын енгізу – болашақтың міндеті. Облыс әкімінің орынбасары агроөнеркәсіптік кешеннің жай-күйін саралай отырып, аудандар арасындағы индикаторлық көрсеткіштердің орындалу деңгейіне назар аударды. Оның айтуынша, тек өнім өндірумен шектелу – өңірлік экономиканың әлеуетін толық пайдаланбау болып табылады. Мәселен, Сайрам ауданында жыл сайын 116,2 мың ірі қара мен 118,9 мың ұсақ мал етке тапсырылады. Бұл – мол шикізат көзі. Бірақ осы шикізатты терең өңдейтін кәсіпорындардың болмауы – өңірлік экономикалық тізбектің үзік екенін көрсетеді. Нұрбол Тұрашбеков осы ауданда тері өңдеу зауытын ашу үшін инвестор тарту қажеттігін алға тартып, бұл бағыттағы жұмыстарды жеделдетуді тапсырды. Бұл ұсыныс тек Сайрамға емес, барлық аудандарға қатысты. Әр аудан өз ерекшеліктеріне сай өндірісті дамытқан жағдайда ғана облыстың экономикалық құрылымы әртараптанып, тұрақты өсімге қол жеткізе алады. Әкім орынбасарының айтуынша, бұл үшін жергілікті кәсіпкерлерге өзге өңірлердің тәжірибесін көрсету, мемлекеттік қолдау тетіктерін ұсыну және құқықтық қолдау арқылы қызығушылықты арттыру керек.

Мал шаруашылығы – өңір экономикасының негізі. Алайда жайылым жерлердің пайдаланылмауы, мал басының тіркелмеуі ауылдық жерлердегі әлеуеттің толық ашылмауына әкеліп отыр. Бұл мәселе бойынша Сауран, Қазығұрт және Төлеби аудандары соңғы орындарда тұр. Бұл – жер ресурстарын тиімді пайдаланбаудың нақты көрінісі. Жайылымдарды түгендеу, мал басын толық тіркеу арқылы жергілікті шаруаларға нақты мүмкіндік беру, салық базасын кеңейту және ветеринариялық бақылауды күшейту қажет. Сондай-ақ, мал басының нақты есебінің болмауы – экспорт пен ішкі нарықты болжауға кедергі келтіреді. Жиын барысында Нұрбол Тұрашбеков тек тапсырмалар беріп қана қоймай, олардың орындалуын күнделікті бақылауда ұстайтынын ескертті. Бұл – әкімдік жүйесіндегі жауапкершілік пен есеп берушілікті күшейтудің белгісі. Кейбір аудандардың қайта өңдеу өндірісі бойынша ұсыныс бермеуі сынға алынып, бұл салада белсенділік таныту қажеттігі айтылды.

Оңтүстік өңірінде табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану, ауыл шаруашылығы мен өндірісті дамыту – тек экономикалық емес, әлеуметтік тұрақтылықтың да кепілі. Облыс әкімінің орынбасары Нұрбол Тұрашбеков жүргізіп отырған сараптамалық және жүйелік тәсіл – өңірдің дамуында нақты нәтижеге жету жолының бар екенін көрсетеді. Өңірлік ерекшеліктер мен мүмкіндіктерді ескеріп, нақты шешімдер қабылдау – жергілікті билік пен қоғамның арасындағы сенімді нығайтып, тұрақты дамудың негізін қалады. Ал бұл бағыттағы жұмыстар алдағы уақытта да өз жалғасын табуы тиіс.