ӨРКЕНИЕТТІ ЕЛ — ӘДІЛЕТТІ ҚАЗАҚСТАНДЫ ҚҰРУДА БІЛІМ БЕРУ ҰЙЫМДАРЫНЫҢ РӨЛІ ЗОР
Халық үнін еститін мемлекеттің басты бағыты «Күшті Президент – ықпалды Парламент – есеп беретін Үкімет». Президенттің кезекті Жолдауы Білім күнімен сәйкес келуі кездейсоқтық емес. Өйткені адами капиталды дамытудың бірден бір қайнар көзі – ғылым мен білім. Кезекті Жолдау білім беру жүйесінің барлық қызметкерлерінің назарын аударды.
Мемлекет басшысының биылғы «Әділетті Қазақстанның экономикалық бағдары» атты Қазақстан халқына Жолдауы саяси-экономикалық маңызы бар тапсырмаларға толы, күрмеуі қиын бірқатар мәселелерді қамтыған. Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев жаңа экономикалық бағдарында «Әділдік, инклюзивтік және үнемшілдік» ұстанымдарының Жолдаудың негізгі басым қағидат екендігіне назар аударды. Оның өзінде әрбір бастама мен жобаның, жоспардың нақтылана отырып, небәрі үш жыл ішінде жүзеге асырылуы да маңызды екендігін көрсетіп берді. Қазіргі уақытта белең алып отырған саяси және экологиялық сын қатерлерде ел экономикасының өндіруші мемлекеттен өндіргіш мемлекетке айналуының қажеттігі ел қауіпсіздігінің басты бір белгісі екендігін атап өтті.
Президент өз Жолауында ғылым мен білім саласында озық технологияларды пайдалана отырып, ірі кәсіпорындармен, компаниялармен бірге ғылымның жетістіктерін өңірдің экономикасын дамытуға бағыттауды тапсырды.
Қасым-Жомарт Кемелұлы ауыл шаруашылығы саласына жоғары технологияларды, инновациялық амал-тәселдерді енгізудің маңызыдылығын ерекше атап өтті. Президенттің агро ғылымды дамытуға қатысты тапсырмалары Оңтүстік өңірді ауыл шаруашылығына қажетті білікті кадрлармен қамтамасыз етіп отырған М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университеті үшін бірқатар жаңа міндеттерді жүктейді.
Аграрлық факультет – М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университетінің негізгі факультеттерінің бірі. «Агрономия», «Топырақтану және агрохимия», «Ветеринария», «Су ресурстары және суды пайдалану», «Агротехника», «Жерге орналастыру», «Кадастр», «Мал шаруашылығы өнімдері өндірісінің технологиясы» сияқты бірнеше білім беру бағдарламалары бойынша білікті мамандар дайындайды. Қазіргі уақытта факультетте 3 ғылым докторы, 2 профессор, 33 ғылым кандидаты және ауыл шаруашылығы ғылыми-зерттеу институттарының ғылыми қызметкерлері табысты еңбек етіп жатыр. Біздің ғалымдар Ресей, Голландия, Германия, Өзбекстан, Моңғолия және басқа да елдердің ғылыми ұйымдарымен, мекемелерімен, агроөнеркәсіптік фирмаларымен және өндірістік кооперативтерімен тығыз ғылыми-өндірістік байланыста.
Голландиялық әріптестермен бірге аграрлық технопаркті ұйымдастыру, атап айтқанда фермерлерді жаңа технологияларға үйрету, жаңа мал азықтық дақылдарды енгізу, голландиялық, түрік әдістерін қолдана отырып жылыжайларды жетілдіру міндеті тұр. Израиль әдісі арқылы жаңа технологияларды пайдалана отырып жеміс жидек дақылдарының өнімділігін арттыру да – осы технопарктің міндеті.
«Заманауи ғылымға сүйенбесе, ауыл шаруашылығы жай тоқырауға емес, құрдымға кетеді. Агроғылымды дамыту және ең бастысы, оны ауыл шаруашылығында іс жүзінде қолдану үшін шаралар қабылдау қажет, — деді Мемлекет басшысы. Осы орайда Мұхтар Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университетінің Аграрлық факультеті қолданыстағы білім беру бағдараламаларын жаңартып, өндіріс сұранысына қажетті мамандарды даярлауды одан әрі қарай жалғастырады.
Әуезов университетінің ғалымдары дақылдардардың жаңа сұрыптарын шығарып, оны өсіру мәселесін шешу жолында, еліміздегі су тапшылығына қатысты ғылыми зерттеулерлерді жүргізуде өз үлесін қосады.
Білім және ғылым елдің бәсекеге қабілеттілігінің болашағын және оның азаматтарының әл-ауқатын айқындайды. Сондықтан жасанды интеллект пен адам бәсекеге түскен бүгінгідей қарқынды дамыған заманда заманауи дағдылар мен біліктерді меңгеру, жаңаша білім алу – өте маңызды.
«Жасанды интеллектінің мүмкіндіктерін толық пайдалансақ, білім экономикасына тың серпін береміз. Жетекші халықаралық компаниялармен ынтымақтастық орнату керек. Білікті мамандар даярлауымыз қажет. Кемінде үш белгілі жоғары оқу орны жасанды интеллект саласына қажетті кадр даярлаумен және зерттеулер жүргізумен айналысуы керек», — деді ел президенті Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаев. Шын мәнінде, жасанды интеллектіні адамзат игіліне оңтайлы пайдалану, осы бағытта кадрларды даярлау шапшаңдықты қажет ететін мәселе. Әуезов университеті бүгінде блок чейн технологиясы бойынша оқытып, «смарт университет» жүйесін енгізді, студенттер «Coursera» сияқты халықаралық онлайн платформаларда қосымша білім алады. Ел Президентінің тапсырмасына сәйкес алдағы уақытта жасанды интеллектіге негізделген инновациялық білім бағдарламалары әзірлену қолға алынады.
Мемлекет басшысы қазіргі заманғы тәрбие Абайдың «толық адам» концепциясына негізделуі керек екендігі жиі айтады. Осы Жолдауда да тәрбие мәселесін тілге тиек етті. Әуезов университетіндегі тәрбие жұмысы толықтай парасатты студент, адал азамат, тұғырлы тұлға қалыптастыруға бағытталған. Студенттердің сапалы біліммен қатар саналы тәрбие алуына ерекше мән беріледі. Хакім Абай: «Тегінде, адам баласы адам баласынан ақыл, ғылым, ар, мінез деген нәрселермен озбақ», — дейді. Бұл өзінің мәнісін жоймайтын мәңгілік аксиома. Оқудың алғашқы күнінен бастап университет студенттерді білімге, ғылымға, академиялық адалдық саясатын берік ұстануға, ар тазалығын сақтауға баулиды.
Мемлекет басшысы атаған «Бәріне бірдей мүмкіндік беретін өркениетті ел – Әділетті Қазақстанды құру» жолындағы ғылым және білім беру ұйымдарының рөлі өте маңызды. Осы маңызды миссияны жауапкершілікпен атқаруға әзірміз. Академиялық қоғам және жастар жолдауды толық қолдайды.
Дария Пернешқызы ҚОЖАМЖАРОВА,
М.Әуезов атындағы Оңтүстік Қазақстан университетінің Басқарма төрағасы – ректоры
