«ЖАСЫЛ ЕЛ» МАУСЫМЫНЫҢ ЖАБЫЛУ САЛТАНАТЫ ӨТТІ
«Жасыл ел» – бұл Қазақстан Республикасында экологиялық мәселелерді шешуге, жастарды қоршаған ортаны қорғауға және көгалдандыру жұмыстарымен айналысуға ынталандыру мақсатында жүзеге асырылатын мемлекеттік бағдарлама. Бағдарламаның негізгі мақсаты – елдегі жасыл аумақтарды көбейту, экологиялық мәдениетті арттыру және жастарды уақытша жұмыспен қамтамасыз ету. Бұл бағдарлама жастардың өз елінің экологиялық жағдайына жауапкершілікпен қарауына, табиғатты сақтау мен оны көркейтуге тікелей атсалысуына бағытталған. «Жасыл ел» қатысушылары көгалдандыру, ағаш отырғызу, ормандарды қалпына келтіру, саябақтар мен басқа да табиғи аумақтарды тазалау сияқты жұмыстарды атқарады. Мұның бәрі елдегі экологиялық жағдайды жақсартуға және жасыл аймақтардың көлемін арттыруға бағытталған. Бағдарлама аясында студенттер мен мектеп оқушылары жаз мезгілінде уақытша жұмысқа орналаса алады. Олар көгалдандыру жұмыстарымен айналысып, еңбек тәжірибесін жинақтап, еңбекқорлық, ұйымшылдық секілді дағдыларды дамытады. «Жасыл ел» бағдарламасы жастарды табиғатқа қамқор болуға, қоршаған ортаны ластамауға, табиғи ресурстарды сақтауға үйретеді. Мұндай іс-шаралар экологиялық мәдениетті арттырып, табиғатқа деген махаббат пен құрметті қалыптастырады.
Жастардың табиғатты қорғауға атсалысуы оларға патриоттық рухты арттырып, елге деген сүйіспеншілікті күшейтеді. Олар табиғатты қорғау арқылы қоғамға, өз өлкесіне пайда келтіруде өз үлесін қосады. Қатысушылар саябақтарда, орман алқаптарында және қала айналасында ағаштар отырғызып, жаңа жасыл аймақтарды қалыптастыруға атсалысады. Қазақстанның табиғи байлықтарын қорғау және сақтау – маңызды мәселелердің бірі. Ағаштар отырғызу және аумақтарды көгалдандыру шаралары климат өзгерістерінің алдын алуға, ауаның сапасын жақсартуға көмектеседі. Жастарды табиғатқа жауапкершілікпен қарауға үйрету арқылы елдің болашағын қауіпсіз әрі тұрақты дамытуға үлес қосылады. Әсіресе жаз мезгілінде жастарға уақытша жұмыспен қамту мүмкіндігін беріп, олардың әлеуметтік жағдайын жақсартуға, еңбек тәжірибесін алуға және жаңа дағдыларды үйренуге ықпал етеді. Бағдарлама жастарды қоғамдық белсенділікке, еріктілікке және ынтымақтастыққа үйретеді. Бұл қасиеттер оларды болашақта жауапты азаматтар болып қалыптасуға көмектеседі. «Жасыл ел» қозғалысына 16-29 жас аралығындағы кез келген жас азаматтар қатыса алады. Қатысу үшін облыстық немесе аудандық жастар ұйымдарына, еңбек және әлеуметтік қорғау бөлімдеріне жүгінуге болады. Сонымен қатар, интернеттегі ресми сайттар мен әлеуметтік желілер арқылы да өтініш беруге болады. «Жасыл ел» – бұл жастарды табиғатты қорғауға, экология мәселелерін шешуге және жасыл аумақтарды көбейтуге шақыратын маңызды бағдарлама. Бұл қозғалыс тек табиғатты қорғап қана қоймай, жастарға жауапкершілік, еңбекқорлық және патриотизм секілді құнды қасиеттерді дамытуға ықпал етеді. Еліміздегі экологиялық мәселелерді шешуде «Жасыл ел» қозғалысы маңызды рөл атқарып, елдің жарқын болашағын қамтамасыз етуде өз үлесін қосуда. Осы орайда, Шымкент қаласында «Жасыл ел» жастар еңбек жасағының ХХ-шы маусымы жабылды. Оған өңірдегі белсенді жастар жиналды. «Таза Қазақстан» акциясына жұмыла қатысқан «Жасыл ел» жасағының жастары әр түрлі номинация бойынша марапатталды. 2005 жылдан бері өткізіліп келе жатқан бірегей жоба жастарды еңбекке араластыру арқылы табиғатты күтіп баптауға баулиды. Биыл Шымкентте «Жасыл ел» еңбек жасақтарына 1300-ден аса жас тартылған. Олар өңірді абаттандырып, көгалдандыру жұмыстарымен айналысты. Осылайша аймақ жастары қаланың экологиясын жақсартуға үлес қосты. Шымкент қаласы ішкі саясат және жастар істері жөніндегі басқармасының қолдауымен «Алтын Орда» қоғамдық бірлестігінің ұйымдастыруымен өткен маусымдық жабылу салтанаты концерттік бағдарламамен жалғасты. Шымкент қаласының ішкі саясат және жастар істері жөніндегі басқарма басшысы орынбасары Заңғарбек Усупахметов тазалық жұмыстарына атсалысып, белсенділік танытқандарды алғыс хатпен марапаттады. Ол өз сөзінде, бүгінге дейін жобаға қатысқан жастар, өзгелерге үлгі екендігін де айтып өтті. «Жасыл ел» еңбек жасағаның мақсаты — жастардың күшімен елімізді көгалдандыру, абаттандыру арқылы студент жастарды еңбекпен қамтамасыз ету. Сәйкесінше, жылына қаншама жастарды осы бағдарламаға тарта отырып, олардың арасындағы жұмыссыздықты төмендеді. «Жасыл ел» жасақтары қатарында 2024 жылы маусым — қазан айында 1313 жас жұмыспен қамтылып, арнайы «Жасыл ел» формасымен қамтамасыз етілді” деді Заңғарбек Нышанбекұлы. Айта кетейік, жұмыс тобы 5 ауданға бөлініп, күніне 4 сағаттан тиімді, пайдалы жұмыстар атқарды. Оның ішінде саябақтарды жапырақтан тазарту, Ардагерлер үйіне тазалық жұмыстарын жүргізу, әлеуметтік мекемелердің айналасын тазарту жұмыстары ұйымдастырылды. Еңбек сарбаздары тек тазалық жұмыстарына ғана атсалыспай қалалық деңгейдегі іс-шараларға, түрлі сала өкілдерінің белгілі тұлғаларымен кездесулерге қатысқан. 2 жылдан бері адал еңбекке үлесін қосып жүргендердің бірі, Заңғар Орынбай бұл тек тазалық жұмысымен шектелмейтіндігін айтады. Айта кетейік, жасақтарда негізінен 16 жастан асқан мектеп оқушылары және колледж, жоғары оқу орнының студенттері жұмыс істейді. Биылғы жылы «жасыл елдіктердің арасында жаңадан келгендер де, көп жыл еңбек еткен жастар да бар. Экологиялық сауат – бұл табиғат пен қоршаған орта туралы білімдер жиынтығы, сондай-ақ экологиялық мәселелерді түсініп, оларды шешуге бағытталған саналы әрекет қабілеті. Экологиялық сауатты адам қоршаған ортаға зиян келтірмей өмір сүру үшін қажетті ақпаратты білетін, табиғатты қорғау жолдарын түсінетін, өз іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсерін ескеретін және бұл білімдерін іс жүзінде қолдана алатын адам болып табылады. Табиғи ресурстар – бұл су, топырақ, минералдар, орман, жануарлар және өсімдіктер сияқты қорлар. Экологиялық сауатты адам осы ресурстарды сақтап, тиімді пайдалануды біледі. Суды үнемдеу, энергияны үнемді пайдалану, қалдықтарды қайта өңдеу сияқты шаралар табиғи ресурстарды тиімді қолдануға көмектеседі. Экологиялық сауатты адам өз іс-әрекетінің қоршаған ортаға әсерін түсініп, экологиялық зиянды азайтуға тырысады. Пластикті қолдануды азайту, қоқысты дұрыс сұрыптау және қайта өңдеуге жіберу, жеке көлікті аз пайдалану және қоғамдық көлікке көшу арқылы ауаның ластануын азайтуға болады. Экологиялық сауаттылық экология, биология, химия, география сияқты ғылымдармен тығыз байланысты. Бұл білімдер арқылы адам табиғаттағы процестерді және экожүйелердің қалай жұмыс істейтінін түсінеді. Климаттың өзгеруі, биологиялық алуантүрлілік, экологиялық дағдарыс сияқты мәселелерді түсіну экологиялық сауаттылықты арттырады. Экологиялық сауатты адам табиғатқа жауапкершілікпен қарап, оны қорғау, сақтауға атсалысуға дайын. Мысалы, орманға немесе демалыс орындарына барған кезде қоқысты жинау, табиғи ресурстарды аз тұтыну, жануарларды қорғау сияқты әрекеттер экологиялық мәдениеттің көрінісі болып табылады. Экологиялық сауаттылық адамдарды табиғатты қорғауға, қоршаған ортаны сақтауға ынталандырады. Адамдар табиғаттың ресурстарын дұрыс пайдаланып, экологиялық зиянды азайту арқылы планетаны сақтауға көмектесе алады. Экологиялық сауатты адам өзінің тұрмыстық және өндірістік әрекеттерінің табиғатқа әсерін түсінеді және бұл әсерді азайтуға тырысады. Мысалы, қоқысты сұрыптау, қайта өңдеуге жіберу және су мен энергияны үнемдеу қоршаған ортаға жағымды әсер береді. Экологиялық сауаттылық климаттың өзгеруі мәселесін түсініп, оны шешуге бағытталған іс-шараларды қабылдауға мүмкіндік береді. Жеке деңгейде әр адам өзінің көміртекті ізін азайтуға, энергияны тиімді пайдаланып, қалдықтарды азайтуға үлес қоса алады. Экологиялық сауатты қоғам келешек ұрпаққа таза, қауіпсіз, және тұрақты табиғатты қалдыру үшін күш салады. Экологиялық білім балаларға, жасөспірімдерге берілуі тиіс, себебі олар болашақтың жауапты азаматтары болып табылады. Экологиялық сауаттылықты арттыру жолдары бірнеше бағытты қамтиды. Біріншісі — мектептерде, колледждерде және университеттерде экология сабағын енгізу және экологиялық білім беру. Балаларға табиғат пен оның маңыздылығын ерте жастан түсіндіру олардың экологиялық сауаттылығын қалыптастыруға көмектеседі. Екіншісі — қоғамда экологиялық проблемалар туралы ақпарат тарату, БАҚ арқылы экологиялық акцияларды насихаттау, плакаттар, бейнероликтер және әлеуметтік желілер арқылы хабардар ету, қоғамдық экологиялық акцияларға, ағаш отырғызу, өзен жағалауларын тазалау, қоқыс жинау және көгалдандыру сияқты шараларға қатысу арқылы экологиялық мәдениетті дамыту. Әрбір адам күнделікті өмірінде табиғатты қорғауға бағытталған әдеттерді қалыптастыруы керек. Суды, энергияны үнемдеу, артық заттарды қолданбау, пластиктің орнына экологиялық балама заттарды қолдану сияқты қадамдар жасыл өмір салтын ұстануға көмектеседі. Жастарға арналған экологиялық клубтар мен ұйымдар құру, оларды табиғатты қорғау жұмыстарына тарту экологиялық сауаттылықты дамытуға үлкен үлес қосады. Экологиялық сауаттылық – қазіргі заманда маңызды қасиеттердің бірі. Экология мәселелері күн сайын маңызды бола түскендіктен, әрбір адам өз іс-әрекеттерінің қоршаған ортаға әсерін түсініп, оны қорғауға атсалысуы керек. Экологиялық сауатты болу – бұл тек білім алу ғана емес, ол табиғатты сақтап, оны қорғау үшін нақты әрекеттер жасауға дайын болу. Бұл болашақ ұрпаққа таза әрі қауіпсіз әлем қалдыру үшін әрбір адамның жауапкершілігі.
